Memorial Hastanesi Üroloji Bölümü’nden Op. Dr. Erdal Alkan, “Özellikle 50 yaş üstü erkeklerin korkulu rüyası prostatın tedavi edilmediği takdirde böbrek yetmezliği gibi pek çok önemli soruna yol açtığını belirterek, prostat ve tedavi yöntemleri hakkıda bilgi verdi.

PROSTAT MUAYENESİ GÖZÜNÜZÜ KORKUTMASIN

Erkekler yaşlandıkça prostat bezleri büyür. “Benign Prostat Hiperplazisi( BPH) ” adı verilen “iyi huylu prostat büyümesi” prostat vakaları arasında en sık rastlanılanıdır. 50 yaşın üzerindeki erkeklerin %50'sinde, 60-70 yaş arasının %65'inde, 80 yaş üzeri erkeklerin ise %90'ında iyi huylu prostat büyümesi gelişmektedir.

Prostat büyümesinin sebebi tam olarak bilinmemektedir. Ancak prostat bezi, testosteron uyarısına oldukça duyarlı olduğu için, prostattaki büyümenin yaşla değişen hormonal duruma bağlı olduğu sanılmaktadır. Büyümeye yol açan asıl neden, testosteron miktarındaki artmaya bağlı değildir. İlerleyen yaşla beraber testosteron düzeylerinde düşüş gözlenmektedir. Bu nedenle prostat büyümesi, bu bezdeki testosteron reseptörlerinin sayısının yaşla artmasına bağlanmaktadır. Prostatın iyi huylu büyümesini prostat kanseri ile karıştırmamak gerekir.

Prostat dokusu, her erkekte bulunan bir seks organı olup çocuk yapımı ile direkt ilgili bir bezdir. Mesane boynunda yer alan bu bez, yaşla beraber büyüyerek bulunduğu bölgeyi daraltır ve mesaneden dışarı doğru rahatça gidebilecek olan idrar aynı rahatlıkla dışarı atılamaz. Bunun sonucunda hastalıkla ilgili belirtiler ortaya çıkmaya başlar.

PROSTAT,BÖBREK YETMEZLİĞİNE NEDEN OLMADAN…

İyi huylu prostat büyümesi, genellikle yavaş gelişir ve uzun süre, önemli sorun çıkarmayabilir. Bu hastalarda; idrar yapmayı hemen başlatamama ve bekleme, idrar akım hızının yavaş olması, idrar kalınlığının azalması, mesaneyi tam boşaltamama hissi, kesik kesik idrar yapma gibi belirtiler görülür. Diğer belirtiler arasında; sık idrar çıkma, gece sık tuvalete kalkma, çok acil idrar yapma hissi, idrar kaçırma veya çok ileri olgularda idrarın tam olarak tutulması sayılabilir. İlerlemiş olgularda idrar atılamadığı için böbreklerde önceleri şişme ve büyüme meydana gelir. Bunun sonucunda, idrarın basıncı ile böbrek dokusu erir. En son safhada ise; böbrek dokusu çok fazla incelerek balon gibi şişer. Fonksiyonunu kaybettiği için atması gereken zararlı maddeleri atamaz. Kanda ürenin yükselmesi ile böbrek yetmezliği oluşur. Orta yaş ve üzerinde, bu şikayetler görüldüğünde mutlaka bir üroloji uzmanına başvurulması gerekir.

ERKEN TANI HAYAT KURTARIYOR

Makattan yapılan prostat muayenesi, prostat kanser tarama testi olan PSA düzeyi, ultrasonografi ve “üroflovmetri” denilen işeme testi ile prostat büyümesinin teşhisi konulur. Muayene ve tetkikler neticesinde, prostat büyümesinin iyi veya kötü huylu olduğu büyük ölçüde anlaşılabilir. Prostat kanseri şüphesi olursa, prostat biyopsisi yapılarak kesin tanı konulabilir.

Bu hastalıkta tedavi 2 ana başlık altında değerlendirilir:

1- Medikal ve koruyucu tedavi: Prostat hastalığı olanların yiyecek ve içeceklerine dikkat etmesi gerekmektedir. Alkollü, asitli, gazlı içeceklerden ve baharatlı yiyeceklerden uzak durmaları önerilir. Özellikle soğuk havalarda çok dikkatli olunmalıdır. Şikayetlerin arttığı dönemlerde sıcak oturma banyoları oldukça faydalıdır. Prostat hastalarının kabız kalmaması önerilmektedir. Kabızlık, şikayetleri daha çok artırarak idrar yapmayı güçleştirebilir. Prostat büyümesinde genellikle ilk olarak ilaç tedavileri uygulanmaktadır

2.Cerrahi tedavi: İyi huylu prostat tedavisinde kesin tedavi, cerrahi yöntemle sağlanır. Çünkü ilaçlar çoğu zaman yeterli değildir. Yıllarca ilaç kullanan bir hasta, ilacı kestiği gün tedavi açısından başa dönmüş demektir. Yani bu tedaviler yapıldığı gün etkilidirler. Cerrahi tedaviler de genel olarak 2 gruba ayrılır:

-Açık ameliyatlar: Genellikle 100 gramdan daha büyük prostatlar için uygulanır. Hastanede yatma süresi 5-7 gündür.

- Kapalı ameliyatlar: Bu operasyonlardan 2 tanesi şu an için gündemdedir.

1-TUR- Prostat: “Rezektoskop” denilen optik bir cihazla penisten mesaneye girilir. Mesane boynunu tıkayan prostat dokuları, elektrik akımı ile küçük parçalar halinde kesilir ve vücuttan çıkartılır.

2-Greenlight-lazer prostatektomi: Ameliyat sırasında ve sonrasında görülen komplikasyonlar nedeniyle, prostat büyümesinin tedavisinde olumsuz etkileri olmayan yöntemler üzerinde çalışmalar devam etmektedir. Bugün için bunlar arasında en sık kullanılan yöntem, lazerle prostat ameliyatlarıdır. Greenlight-Lazer, genellikle küçük prostatlarda ve ameliyatın risklerini kaldıramayacak kadar yaşlı hastalarda tercih edilen bir yöntemdir.