Piyasalarda kayıplar derinleşebilir


Merrill Lynch, Goldman Sachs gibi bankaların ikinci çeyrekte de zarar açıklayacağı yönündeki beklentiler piyasaları tedirgin ediyor. Ayrıca, doların zayıflaması ve petrol fiyatlarının 142 doları aşması da piyasalardaki global enflasyon kaygılarını artırdı.

Öte yandan, General Motors ve Chrysler’in satışlarında yaşanan düşüş, piyasalarda ‘kriz, mali sektörden sonra diğer sektörleri de etkilemeye başladı’ kaygılarını artırdı.

Avrupa borsaları yüzde 1’i aşkın oranlarda düşerken İMKB, gün içinde yüzde 3’e varan oranlarda değer kaybetti. Öğleden sonra ABD kişisel tüketim harcamalarının beklentilerden iyi gelmesinin etkisiyle günü yüzde 2.05 oranında değer kaybederek 35 bin 829’dan tamamladı. Böylece İMKB, Ağustos 2006’dan bu yana ki en düşük seviyesine gerilemiş oldu.

Türkiye’nin artan cari açığı ve siyasi belirsizlik İMKB’nin diğer borsalardan daha fazla tepki vermesine neden oluyor.

‘PETROLDEKİ YÜKSELİŞ MALİYETİ ARTIRIYOR’

Petrol fiyatlarındaki yükselişin enerji dışındaki şirketlerin maliyetlerini artırdığına dikkat çeken Raymond James Başekonomisti Özgür Altuğ, “Öte yandan, Avrupa ve ABD’deki bankalarla ilgili endişeler sözkonusu. Genel beklenti, ikinci çeyrekte bankaların zararlarının azalacağı yönündeydi. Ancak, bu sıkıntı yılın ikinci yarısında da bizimle beraber olacak” dedi.

2001 RESESYONUNA BENZİYOR

Fortis Başekonomisti Haluk Bürümçekçi de yurtdışı borsalarda satış baskısının yeniden güçlendiğini belirterek şunları söyledi: “Uzun vadeli bir düşüş trendi içindeyiz. Endeks, yeni bir dip arayışı içinde. Finans sektöründen olumsuz haberler geliyor. S&P mali sektör endeksi 17 Mart’taki seviyesinin altında. Piyasa oyuncuları bu hareketi 2001 resesyonundaki seyre benzetmeye başlayabilirler.”

PETROL REKORA DOYMUYOR

Yılbaşından bu yana yüzde 40’dan fazla artan petrol fiyatları dün 142.26 dolarla yeni bir rekor kırdı. Petrol fiyatlarının yükselişinde, Libya’nın ABD’nin üretici ülkelere karşı potansiyel eylemlerine yanıt olarak, üretimini azaltmak için olası seçenekler üzerinde çalıştığı haberleri etkili oldu.

Libya Ulusal Petrol Şirketi Başkanı Şokri Ganem, ABD Kongresi’nde, ABD Adalet Bakanlığı’na, petrol arzını sınırlayan OPEC üyelerine dava açabilme yetkisi veren yasaya karşılık olarak üretimi kısma olasılığını değerlendirdiklerini söyledi. Ganem, “ABD Kongresi’nden tehditler var ve OPEC’i mahkemeye çıkarıyorlar” dedi.

ABD Başkanı George Bush, mayısta Temsilciler Meclisi’nden geçen, ancak henüz Senato’da görüşülmeyen yasayı, Kongre’nin onaylaması halinde veto edeceğini açıklamıştı.

Fiyatların yükselmesinde, OPEC Dönem Başkanı Şekip Halil’in, petrol fiyatlarının 170 dolara kadar çıkabileceği açıklaması da etkili oldu. Nijerya’da petrol arzına ilişkin süren kaygılar ve dolarının değerinin düşük olması da fiyatları yükseltiyor.