Ankara Anıtları


Cumhuriyet Anıtı
Ulus Meydanındaki Cumhuriyet Anıtı Avusturyalı Heykeltıraş Krippel (1883-1946) tarafından 1927 yılında yapılmıştır.Anıt 24.11.l927’de T.B.M.M Başkanı General Kazım Özalp’in de katıldığı bir törenle açılmıştır. Bu heykel Yeni Gün Gazetesi sahibi Yunus Nadi Abalıoğlu tarafından para toplanarak yapılmış ve Türk ulusuna armağan edilmiştir.

Anıtın üçgen kaidesinin köşelerinde ufukları gözetleyen bir Türk onbaşısı, askerlerine hücum emrini veren bir çavuş ve sırtında cephane taşıyan bir kadın tasvir edilmiştir. Ayrıca bir kaleye benzeyen kaidenin üzerinde iki kurt başı ile Atatürk’ün

“Artık badema sinei millete bir ferdi vahit olarak çalışacağım. Erzurum 8 Temmuz 1335 (1919) : Düşman ordusunu behemahal ana yurdumuzun harimi ismetinde boğarak halas ve istiklal olacağız. 6 Ağustos 1337 (1921) ; Düşmanın anasırı asliyesi imha edilmiştir. Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri, Dumlupınar Eylül 1338 (1922)” sözleri yazlıdır. Bunun yanı sıra kaidenin her yüzünde ayrı ayrı Kurtuluş Savaşı’nı canlandıran kabartmalara yer verilmiştir. Bunlardan soldaki kabartmada Türk bayrağını selamlayan düşman askerleri, sağda ise Başkumandanlık Savaşı’nda Atatürk ve askerleri tasvir edilmiştir. Anıtın arkasındaki kabartmada ise Osmanlı İmparatorluğu’nu tasvir eden devrilmiş bir çınar ağacı ile oradan filizlenen genç fidanla da yeni Türkiye Cumhuriyeti anlatılmak istenmişti.

Bu kaidenin üzerinde Sakarya isimli atının üzerinde mareşal üniforması ile Atatürk’ün heykeli yerleştirilmiştir.


Zafer Anıtı

Yenişehir ‘de Atatürk Bulvarı üzerinde, Orduevi önünde, Atatürk dikdörtgen bir kaide üzerinde tasvir edilmiştir.

Bu heykeli İtalyan Heykeltıraş Pietro Canonica l927 yılında tunçtan yapmıştır. Atatürk burada asker üniforması içerisinde ayakta ve kılıcına dayanmış olarak görülmektedir. Heykelin kaidesinde zafer çelenkleri dışında herhangi bir söz yazılı değildir

Heykel, İsmet İnönü tarafından 4 Kasım 1927’de açılmıştır.





Güven parkı Anıtı (Güvenlik Anıtı)

Yenişehir’de Güven Parkı’nda bulunan bu anıt Türk ulusunun polis ve jandarmaya armağanı olarak Avusturya’lı Prof.C.Holzmeister ve Prof.J. Thorak, Prof.A.Hanak tarafından 1935 yılında yapılmıştır. Anıtın projesi C.Holzmeister, kabartma ve heykelleri de J.Thorak ve A.Hanak tarafından yapılmıştır.

Emniyet Anıtı da denilen anıt, Ankara taşından yapılmış olup ön yüzünde kitabesi yer almaktadır.

“Güvenlik Anıtı Kemal Atatürk TC. Cumhurreisi, İsmet İnönü Başvekil, Şükrü Kaya Dahiliye Vekili, Nevzat Tandoğan Ankara İlbayı ve Uray Başkanı (Vali ve Belediye Başkanı) iken Türk Milletinin Jandarma ve Polisine sevgi ve hoşnutluğunu göstermek için vilayetlerin yardımıyla yapılmıştır.MCMXXXV Mimar CL.Holzmeister, Heykeltıraş Prof.Anton Hanak, ProfJosef Thorak”

Anıtın Kızılay’a bakan cephesinde biri genç, diğeri yaşlı iki bronz figür görülmektedir Güvenin simgesi olarak yaşlı adamın elindeki sopa düşmek üzeredir. Güçlü bir yapıda tasvir edilen genç ise sopayı alarak nesilden nesile korumayı temsil etmektedir. Bunun altında Atatürk’ün “Türk Öğün Çalış Güven” sözleri tunç harflerle yazılmıştır. Bu yazının sağında bulunan bir gurup figür, polisin halka yardımını, soldaki gurupta jandarmanın halka yardımını anlatmaktadır. Anıtın arkasında ise iki çıplak erkek tasviri ulusun yaralarını saran kahramanlarını tanıtmaktadır. Bunlardan sağdaki modern çağda güveni, soldaki de birliği simgelemektedir. Bunun dışındaki alanlar yapıcı ve yaratıcı insanlarla köylü ve çiftçileri simgeleyen guruplarla doldurulmuştur.


Etnoğrafya Müzesi Önündeki Anıt

Etnografya Müzesi’nin Atatürk Heykeli İtalyan Heykeltıraş Canonica tarafından l927 yılında yapılmıştır. Milli Eğitim Bakanlığı’nın yaptırdığı bu heykel 4 Kasım 1927’de Başbakan İsmet İnönü’nün katıldığı bir törenle açılmıştır.

Bu heykelde Atatürk askeri üniforması, sırtında pelerini ile at üzerinde tasvir edilmiştir.Bronz heykelin kırmızı mermerden yapılmış yüksek kaidesinde büyük panolar görülmektedir. Bunlardan sağdaki panoda Kurtuluş Savaşı’nda Ankara’yı yeni bir güneş aydınlatmakta, sağdaki panoda ise devrilmiş top arabalarıyla bir savaş meydanı tasvir edilmiştir. Anıtın ön yüzündeki madalyon içerisinde esir kumandanın Atatürk’e kılıcını teslim edişi, solda da otomobil içerisinde Atatürk’e zafer çiçeklerinin verilişi görülmektedir. Arka yüzdeki iki küçük madalyondan soldakinde Atatürk’ün söylevini dinleyenler, sağdaki madalyonda ise son Osmanlı Padişahı Vahdettin ve hanedanı görülmektedir.


Mimar Sinan Anıtı

Mimar Sinan Anıtı Dil,Tarih ve Coğrafya Fakültesi’nin önündedir.Türkiye Emlak Kredi Bankası tarafından Heykeltıraş Hüseyin Anka’ya yaptırılmıştır. Bu heykelin yapımını Atatürk istemiştir; “Türk Tarih Kurumu Sinan’ın heykelini yapınız” (2.Temmuz 1935) Atatürk’ün bu isteğini 1956 yılında Emlak Kredi Bankası yerine getirmiştir.

Mimar Sinan kaide üzerinde ayakta, kendisine özgü giysileri içerisinde mermerden, 4.99 m. yüksekliğinde tasvir edilmiştir.Heykelin ağırlığı 7 tondur. Mermer tabanının önünde kitabesi bulunmaktadır:

“Mimar Koca Sinan 1490-1588 Türkiye Emlak Kredi Bankasının ilim ve sanat camiasına armağanıdır.”


Mithat Paşa Anıtı

Ulus’ta Ziraat Bankası Genel Müdürlüğü yanındadır. Ziraat Bankası tarafından İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi öğretim üyesi Heykeltıraş Hüseyin Anka’ya 1966 yılında yaptırılmıştır.

Sadrazam Mithat Paşa (1822-1884) Tuna valisi iken çiftçilerin kredi ihtiyacını karşılamak için 1863 yılında Ziraat Bankası’nı kurmuştur. Ziraat Bankası’nın 103.kuruluş yıldönümü nedeniyle 21 Kasım 1966 yılında yapılan bir törenle heykel açılmıştır.

Mithat Paşa günlük giysileri içerisinde bir koltukta otururken tasvir edilmiştir. Heykelin solunda üç başak ve çark, sağında ise bir terazi görülmektedir.