Hz. Peygamber ashabıyla konuşurken, yanından iki kişi geçti. Hz. Peygamber, o iki kişiye: "Siz de dinleyin. Büyük bir kâr elde edersiniz" dedi. Hz. Peygamber konuşmasını bitirdi. Ashab dağıldıktan sonra Hz. Peygamber ayağa kalktı. O iki adam: "Ey Allah'ın Resûlü! Sen bize "Dinleyin, büyük bir kâr elde edersiniz" dedin. Bu sadece bizim için midir, yoksa buna herkes dâhil midir?" dediler.

• 

Hz. Peygamber: "İlim öğrenmek isteyen hiç bir kimse yoktur ki, onun bu isteği, geçmiş günahlarına kefaret olmasın" buyurdu. [Taberani]
Hz. Peygamber'in ilim öğrenmeye teşvik etmesi

Ukbe bin Amir anlatıyor:
Hz. Peygamber bir gün bir suffede oturduğumuz sırada çıkageldi ve "Hanginiz ister ki, 'Buthan' veya 'Akîk' denilen iki dereden birine gitsin, hiç bir günah işlemeden ve herhangi bir kimsenin hakkına tecavüz etmeden bedavadan büyük hörgüçlü iki deve getirsin" dedi.
"Ey Allah'ın Resûlü! Hepimiz bunu isteriz" dedik. Hz. Peygamber: "O halde, niçin mescide girmiyor, orada öğretmiyor veya Allah'ın kitabından iki ayet okumuyorsunuz? Ki bu sizin için iki deve getirmekten daha hayırlıdır. Üç okursanız, üçten, dört okursanız, dörtten daha hayırlıdır" buyurdu. [Müslim]
Âlim ve abid arasındaki fark

Resûlullah'a iki kişi zikredildi. Birisi âlim, diğeri âbiddi. Hz. Peygamber: "Âlimin âbid üzerindeki fazileti, benim, içinizdeki en aşağı kimseden üstünlüğüm gibidir. Allah ve melekleri ve gök ehli, hatta deliğindeki karıncalar, denizdeki balıklar bile, insanlara hayır öğretene dua edip hayır dilerler" buyurdu. [Tirmizi]
Hz. Peygamber: "Âlimin âbid üzerindeki fazileti, benim mertebece en aşağınız üzerindeki faziletim gibidir" dedikten sonra "Kulları içinde ancak âlimler, Allah'tan (gereğince) korkar" [Fatır: 35 / 28] ayetini okudu.
Hz. Peygamber'den iki kişinin durumu soruldu. Bunlar İsrâiloğulları arasındaydılar. Birisi âlimdi. Farz namazı kılar, sonra oturur, halka hayrı öğretirdi. Diğeri bütün gün oruç tutar, bütün gece ibadet ederdi. Bunlardan hangisi daha üstündür?" denildi.
Hz. Peygamber: "Farzını eda ettikten sonra oturup halka hayrı öğretenin, oruç tutan, gece namazı kılan âbid üzerindeki fazileti, benim en aşağınız üzerindeki faziletim gibidir" buyurdu. [Mişkat]
Hz. Peygamber'in sanatkâra cevabı

Peygamber devrinde iki kardeş yaşıyorlardı. Birisi sanatkârdı. Diğeri de Peygamber'in huzurunda durur, ilim öğrenirdi. Sanatkâr, ilimle iştigal eden kardeşini Hz. Peygamber'e şikâyet etti. Hz. Peygamber sanatkâra hitaben: "Umulur ki, sen onun sayesinde rızıklanıyorsun" dedi. [Tirmizi]
İlmin hakikati hakkında Hz. Peygamber'in hadisleri

Allah'ın Resûlü şöyle buyurmuştur: "Allah'ın beni kendisiyle gönderdiği hidayet ve ilmin meselesi, toprağa çokça yağan bir yağmurun meselesine benzer. Toprağın bir kısmı iyi olur yağmuru emer ve birçok bitkiler bitirir. Toprağın bir kısmı ise, kurak olup yağmuru emse bile, yüzünde topladığı için Allah, onunla halkı faydalandırır. İnsanlar o sudan içerler. Hayvan ve ekinlerini sularlar. Toprağın bir kısmı da düz ve kaygan olduğundan, yağan yağmuru ne yüzünde tutar ne de emip herhangi bir şey bitirir.
İşte Allah'ın dinini kavrayıp getirdiğim ilim ve hidayetten faydalanan ve bunu başkalarına bildiren kimseyle, dinlediğinde, kibrinden dolayı başını önünden kaldırmayan ve Allah'ın benimle gönderdiği hidayeti kabul etmeyen kimse de böyledir. [Buhari, Müslim]
İlim üç şeydir!
Allah'ın Resûlü: "İlim üç şeydir: Muhkem bir ayet veya kaim olan bir sünnet veya adil olan bir halifedir. Bunlardan ötesine gelince, o fazladır" buyurdu. [Ebu Davud, İbn Mace]
İlim amelle birlikte öğrenilir

İbn Ömer şöyle söylemiştir: "Ben uzun bir ömür sürdüm. Bizler Kur'an'ı öğrenmeden önce iman sahibi oluyorduk. Sonra Hz. Peygamber'e bir sure iner, biz de aynen sizler gibi bunlardaki helal ve haramlarla öğrenilmesi gereken emir ve yasaklarını öğrenirdik.
Daha sonra öyle kimseler gördüm ki henüz tam olarak iman etmeden önce Kur'an-ı Kerim'i başından (Fatiha'dan) sonuna kadar okumasına rağmen ondaki emir ve nehiyleri bilmez, çürük hurmaları saçtığı gibi saçar gider." [Taberani]

Milligazete