Yozgat ilinin büyük bir bölümü İç Anadolu Bölgesi’nin Orta Kızılırmak Havzası’nın içerisinde bulunmaktadır. İlin büyük bir kesimi Orta Anadolu platoları üzerindedir. Bu nedenle de %51,4’ü platolarla kaplıdır. Dağlık alanlar ilin Sivas-Tokat ve Kayseri illeri yakınındadır. Dağlık alanlar %37,7’sini oluşturmaktadır. Ovalık alanlar ise oldukça az olup, il topraklarının %10/9’unu kaplar.

Dağlar

Yozgat’ın doğu, batı ve orta kesimleri dağlık olup, bu dağların fazla bir yükseklikleri bulunmamaktadır. Yalnızca Sivas-Tokat-Kayseri illeri arası Akdağlar’ın uzantıları ile kaplıdır. Kızılırmak Vadisi’ne dikey olarak uzanan Akdağlar, Çamlıbel Dağları, Akdağ, Karababa Dağı, Hamzasultan Tepesi ve Kurşunlu Dağları belli başlı yükseltileridir. Bunlardan Çamlıbel Dağları ilin orta ve kuzey kesimlerindeki Bozok Platosu üzerindedir. Çekerek Vadisi ile Akdağmadeni, Sorgun ve il merkezi arasında bu dağ sırasının belli başlı yükseltileri Çiftepınar tepesi (1.346 m.), Beşiktepe (1.515 m.), Halilbaba Tepesi (1.641 m.) ve Akçadağ Tepesi’dir (1.689 m.). Bu yükseltiler III. Zamanda oluşmuş kalker oluşumlarıdır. IV. Zamanda aşınmış ve platolara dönüşmüştür.

Akdağlar ile Karababa Dağı Akdağmadeni, Çayıralan ve Boğazlıyan’da sıralanmıştır. Yozgat ilindeki Akdağlar’ın en yüksek noktası Çiçekli Tepe’dir (1.855 m.). Ayrıca Karababa Dağı (2.235 m.) ile Peyniryuvarlayan Tepe (2.003 m.) ilin en yüksek noktaları arasındadır.

Çekerek Vadisi’nin kuzeyinde ve ona dik olarak uzanan Deveci Dağları ilin kuzey ucunda yer alamkta olup, bu dağlar Çekerek Vadisi’ni ortadan yarmıştır. Buradaki önemli doruklar Deveci Dağı (1.900 m.), Alan Dağı (1.300 m.) ve Kızıl Dağ’dır (1.192 m.). Bu dağların kolları Bozok Platosu’ndaki uzantılarla birleşir ve yükseklikleri çok fazla olmayan tepecikleri oluşturur.


Kazankaya Vadisi (Kanyonu) (Aydıncık)

Yozgat ili Aydıncık ilçesine 10 km. uzaklıkta bulunan bu kanyonun içerisinden Yeşilırmak’ın kollarından Çekerek Irmağı geçmektedir. Yaklaşık 10 km. uzunluğundaki kanyonun çevresinde mağaralar bulunmaktadır. Buradaki kayalar üzerinde bazıları Helenistik döneme tarihlenen arkeolojik izler bulunmaktadır.

Burada doğa yürüyüşleri, dağcılık ve balık avcılığı yapılmaktadır. Kazankaya Belediyesi her yıl burada festival düzenlemektedir.








Karanlık Dere Vadisi (Şefaatli-Yerköy)

Yozgat ili Şefaatli ilçesi ile Yerköy ilçesi arasında bulunan bu vadinin içerisinden Delice Irmak geçmektedir. Vadi içerisindeki Delice Irmağı’nın çevresi bahçelik alanlar olup, yörenin dinlenme ve mesire yerlerinden birisidir.


Akarsular

Yozgat İç Anadolu Bölgesi ile Karadeniz Bölgesi arasında bir geçit noktasında bulunduğundan her iki bölgenin iklimlerine açıktır. Bu nedenle de su kaynakları yönünden oldukça zengindir. Buradaki Kızılırmak Havzası Türkiye’nin en büyük havzalarından olup, diğer illerle birlikte yüzölçümü 78.189 km2’dir. Bu havzanın yıllık su hacmi ise 6 milyar m3’tür.

Delice Irmak (Kanak Suyu)

Akdağlar’ın batı eteklerinden kaynaklanan Delice Irmağı Bozok Platosu’nun doğusundaki suları topladıktan sonra Merkez ilçe, Sorgun Doğankent’ten gelen suları da toplayarak kuzeybatıdan güneybatı yönünde akar. Bundan sonra Boğazlıyan çevresindeki akarsuları da sularına katarak il sınırları dışına çıkar. Bu arada da Yozgat Deresi ve Bişek Deresi de Delice Irmağa katılmaktadır. Kızılırmak’ın en büyük kollarından olan Delice Irmak’ın akışı oldukça düzensizdir.









Çekerek Suyu

Yeşilırmak Havzası’ndaki Çekerek Suyu, Yeşilırmak’ın önemli kollarından biri olup, Sivas Çamlıbel Dağları’ndan kaynaklanır. Batı yönünde akarak Yozgat topraklarına girer. İl topraklarında uzunluğu 110 km.yi bulur. Yozgat’ta Göndelen, Akdağmadeni ve Saray dereleri ile birleşir. Sorgun ilçesindeki küçük akarsuları da sularına katarak kuzeye döner ve Tokat il sınırına girer. Bu suyun oldukça düzenli bir akışı bulunmaktadır.










Mağaralar

Çatalalan Mağarası (Akdağmadeni)

Yozgat ili Akdağ Madeni ilçesinde Bozhüyük Köyü ile Yukarı Çulhalı Köyü arasında Çatalalan Mevkii’nde bulunan bu mağaranın ismi tarihi kaynaklarda geçmektedir. Bu kaynaklara göre içerisinde su depolarının bulunmaktadır. Mağara içerisinden akan büyük bir su bulunmaktadır.

Günümüzde bu mağaranın içerisine girilememektedir.


Divanlı Köyü Mağaraları (Saraykent)

Yozgat ili Saraykent ilçesi Divanlı Köyü’nde bulunan bu mağara eski çağlardan beri kullanılmıştır. Çeşitli bölmelerden meydana gelen ve içerisinde taştan oyma merdivenlerin bulunduğu bu mağara Bizans döneminde de kullanılmıştır. Bu mağara ile ilgili yeterli bilimsel araştırma yapılmamıştır.


Çeşka Yeraltı Şehri (Merkez)

Yozgat il merkezinin kuzeydoğusunda Kirazlı Göleti mevkiinde bulunmaktadır. Yeraltı şehrinin kuzey-güney ve batı yönünde üç ayrı girişi vardır. Bunlardan kuzeydeki giriş daha alçak ve dar bir galeriye oradan da bir odaya geçilmektedir. Bundan sonra ayrı bir galeri çevresinde odalar ve bir de geniş salon bulunmaktadır.

Günümüzde yeraltı şehrinin batı ve güney kapılarından toprakla kapandığından içeriye girilmemektedir. Yeraltı şehrinde yeterli bir araştırma yapılmadığından kesin tarihlendirilmesi yapılamamıştır.







Mesire Yerleri

Çamlık Milli Parkı

Yozgat il merkezinin 2 km. güneyinde bulunan Çamlık Milli Parkı 265 hektarlık büyük bir alana yayılmıştır. Zengin bitki örtüsü ve su kaynakları ile yöre halkının rağbet ettiği bu alan 1958 yılında Bakanlar Kurulu Kararı ile Milli Park haline getirilmiştir. Park içerisinde karaçam, meşe ve ardıç ormanları bulunmaktadır.

Orman Genel Müdürlüğü’nün yönetimindeki park içerisinde çeşitli turistik tesisler bulunmaktadır.








Akdağmadeni Ormanları

Yozgat ili Akdağmadeni ilçesi sınırları içerisindeki ormanlık alanlarda yer yer yaylalar bulunmaktadır. Çam, meşe ve değişik ağaç türlerinin yer aldığı bu alanda su kaynakları da vardır. Yöre halkı tarafından yayla ve mesire yeri olarak kullanılmaktadır.












Çayıralan Ormanları

Yozgat ili Çayıralan ilçesinde bulunan bu orman meşe, karaçam ve kavak ağaçlarından oluşmuştur. Zengin bir bitki örtüsü bulunan bu ormanlar yöre halkı tarafından mesire ve dinlenme yeri olarak da kullanılmaktadır. Aynı zamanda da bölgenin avlanma merkezlerinden birisidir.


Kadıpınarı (Akdağmadeni)

Akdağ Ormanları içerisinde bulunan Kadıpınarı, Akdağmadeni’ne 2 km. uzaklıktadır. Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nün yönetiminde Orman İçi Dinlenme Tesislerinin bulunduğu bu alan çam, meşe ve çeşitli ağaçlardan oluşan zengin bir bitki örtüsüne sahiptir. Bölge içerisinde turistik tesisler ve Geyik Üretim Çiftliği bulunmaktadır.


Şebekpınarı Dinlenme Yeri (Aydıncık)

Yozgat ili Aydıncık ilçesinin 1 km. güneyinde bulunan Şebekpınarı dinlenme yeri, Aydıncık’a yönelik Gezbel Tepesi (1.700 m.) üzerindedir. Deniz seviyesinden 1.500 m. yüksekliğindeki bu yer Milli Parklar Genel Müdürlüğü denetimindedir.

Şebekpınarı Dinlenme Yerinde çeşitli turistik tesisler bulunmakta olup, alan içerisindeki akarsuların da halk tarafından çeşitli hastalıklara iyi geldiğine inanılmaktadır.


Cehrilik (Merkez)

Yozgat’a 2 km. uzaklıkta, Gelin Kayası’nda bulunan ve Cehrilik olarak isimlendirilen bu yer laleleri ile ün yapmıştır. Anadolu’dan Hollanda’ya lale soğanlarının buradan gönderildiği söylenmektedir. Günümüzde mesire yeri olarak kullanılmaktadır.