Başkalarıyla birlikte bulunduğumuz yolculuklarımızda da uymak zorunda olduğumuz bazı görgü kuralları vardır.

Günümüzde şehirde oturanların bir çoğu evden işe, okula, çarşı ve pazara giderken çeşitli vasıtalara binerler. Bu kısa yolculukları sırasında değişik insanlarla birlikte olurlar. Şüphesiz İslam dininin her Müslüman'ın hayatına bütünüyle yön veren emir ve yasakları, dini ahlaki kuralları burada da geçerlidir. Müslümanlar'ın, yolculuk sırasında diğer insanlarla olan münasebetlerini bu temel prensiplere göre ayarlamaları icab eder.

1. Dolmuş, otobüs, tren, vapur gibi toplu taşıma vasıtalarına binerken kesinlikle sıraya uymak gerekir. Bizden önce gelip bekleyenlere hiç aldırmadan öne geçmek doğru değildir. Çünkü bu durumda başkalarının hakkına tecavüz etmiş oluruz. İslamiyet'te hak kavramının çok geniş bir temele oturtulduğu unutulmamalıdır.

2. Taşıtlara binip inerken başkalarını itip kakmamalı, yaşlı, hasta ve sakatlara, hamile ve çocuklu kadınlara yardım etmeli, ayakta kalmaları durumunda kendilerine yer verilmelidir.

3. Kirli elbiseler ve pis kokular içinde umumi vasıtalara binmek büyük görgüsüzlüktür. Bundan kaçınmalı ve hiç bir şekilde diğer yolcular rahatsız edilmemelidir.

4. İslami görgü kesinlikle yüksek sesle konuşmamayı gerektirir. Yukarıda da belirtildiği gibi Allah Teala, yüksek sesle, bağıra çağıra konuşmayı çirkin görmüş ve bunu "seslerin en çirkini olan merkeplerin sesine" benzetmiştir. Bunun için, her yerde ve her zaman alçak sesle, sakin, açık ve anlaşılır ifadelerle konuşmak en önemli görgü kuralı sayılmıştır. Tabiatıyla taşıtlarda da aynı şekilde davranmak gerekir. Ynımızdaki yolcu veya arkadaşımızla konuşurken sesimizi ancak onun duyacağı kadar yükseltmeliyiz.

5. Şüphesiz saatlerce sürecek olan şehirlerarası yolculuklarda daha dikkatli ve titiz davranmalıyız. Bilhassa otobüs yolculuklarında zamanında terminalde hazır bulunarak diğer yolcuları bekletmemek çok önemlidir.

Ynımızda tanımadığımız biri oturuyorsa önce kendisi ile selamlaşıp iyi yolculuklar dilemek, sonra kendimizi tanıtmak gerekir. Yol arkadaşımızı yersiz sorular, kendisini ilgilendirmeyen konuşmalarla rahatsız etmek görgü kurallarına sığmaz. Konuşurken de sesimizi kesinlikle üçüncü bir şahsın duyacağı kadar yükseltmememiz gerekir.

Hastaların, çocukların, hatta küçük bebeklerin bulunduğu, yolcuların çoğunun sigara içmediği kapalı bir yerde üst üste sigara içmek, bundan rahatsız olacakları düşünmemek de doğru değildir. Sigara içenlerin bu ihtiyaçlarını vasıtaya binmeden önce veya çay ve yemek molası verildiği sırada halletmeleri ve böylece diğer yolculara karşı saygı ve anlayış göstermeleri icab eder.

Ayakkabıları çıkararak çorap kokusu ile başkalarını rahatsız etmek de çok çirkin bir davranıştır.

6. Başkalarının elindeki kitap, dergi, gazete gibi şeyleri, uzaktan, kaçamak gözle ve kendilerini rahatsız edecek şekilde okumaya çalışmak da doğru değildir. Gerekirse bunları okumak için ricada bulunmalı ve iade ederken teşekkür edilmelidir.

7. Peygamber Efendimiz: "Seyahat edin, sıhhat bulursunuz" (Ahmed b. Hanbel, 2, 380) buyurmuştur. Çeşitli sebeplerle grup gezilerine çıkanların, Resulullah (sav)'ın: "Üç kişi yolculuğa çıktıkları zaman içlerinden birini başkan seçsinler" (Ebu Davud, cihad, 80) tavsiyesini hatırlayarak aralarından birini başkan seçmeleri de İslami geleneğe uygun bir davranış olur.