Türkiye, istihdam yükünde AB ortalamasını yakaladı


SSK prim yükü düştü, yıllık 70 bin kişinin iş sahibi olması bekleniyor.
Geçtiğimiz hafta Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren istihdam paketi, işadamlarının üzerinden önemli oranda bir yükü kaldırırken, Türkiye'yi de bu alanda Avrupa ligine taşıdı.



İstihdam üzerindeki vergi ve prim yükünde AB ortalaması yakalandı. Daha önce yüzde 42,7 olan söz konusu oran, istihdam paketinden sonra yüzde 35,6'ya düştü. Bu oran OECD'de yüzde 27,3, AB'de ise ortalama yüzde 31,9 civarında seyrediyor. İstihdam üzerindeki vergi yükünü azaltan en önemli adım, SSK primlerinin indirilmesi oldu. Bu sayede işverenler üzerindeki istihdam maliyeti 5 puan düştü. Dolayısıyla uygulamanın istihdamı teşvik etmesi ve yıllık 70 bin kişinin iş sahibi olmasına imkân tanıyacağı belirtiliyor. Yeni yasayla kadınlar ile 28-29 yaş arasındaki gençlerin primleri 5 yıl boyunca İşsizlik Fonu'ndan karşılanacak. Bu adımla, bir yandan kadın ve gençlerin istihdamı hedeflenirken öbür taraftan işveren, yeni istihdamın getireceği yüklerden korunuyor. Özürlülerin primlerinin artık Hazine'den karşılanacak olması da işveren için önemli bir teşvik. Ayrıca kreş, anaokulu, spor tesisi kurma gibi zorunlulukların kaldırılmış olması, istihdam üzerindeki yükleri aşağı çekiyor.



Türkiye, uzun yıllardır istihdam üzerindeki yükler konusunda bir rekoru elinde tutuyordu. İşçi ve işveren payı olarak alınan vergi ve prim, brüt asgari ücretin yüzde 42'sine, net asgari ücretin ise yüzde 70'ine denk geliyor. Ücretin artmasına paralel olarak bu yük de artarken net asgari ücretin yüzde 85'ine kadar çıkabiliyor. İstihdam paketinde ele alınacağı açıklanan, ancak daha sonra vazgeçilen kıdem tazminatı da istihdam üzerindeki bir başka önemli yük. İstihdam üzerindeki yükler, kayıt dışı ve işsizlik başta olmak üzere birçok yapısal soruna yol açıyor. İstihdam paketinin uygulamaya başlanmasının ardından özellikle 2009'da kayıt dışında ciddi azalma bekleniyor. Diğer ülkelerle kıyaslandığında da Türkiye'de istihdam yükünün ağırlığı dikkat çekiyor. Verilere göre bir Türk çalışanı ve işvereni, Güney Koreliye göre yaklaşık 4, ABD'li ve Meksikalıya göre 3, Kanadalı ve Japon'a göre 2 kat daha fazla vergi ödemek zorunda kalıyor.