Köpeklerde Üreme Sistemi

[Fırtına_]

Erkek Köpeklerde Üreme Sistemi
Anomali, yavrunun fötal dönemde çeşitli nedenlere bağlı olarak gelişiminde bazı dejeneratif de---gıs---ikliklerin oluşmasıyla ortaya çıkar.

Anatomik olarak erkek üreme organları dıştan içe doğru; prepisyum, penis, penis kasları, prostat, epididiymis, funiculus spermaticus ve testisler olarak sıralanabilir. Bu genital organlarda normal yapı ve işlevlerinde oluşan her türlü doğmasal bozukluk anomali olarak değerlendirilebilir.

Erkek köpeklerde doğmasal olarak şekillenen bu anomaliler çeşitli şekiller de görülebilir. özellikle kriptorşidizm vakaları en sık görülen anomalilerdir. Bunun dışında görülebilecek bazı anomalileri şöyle açıklayabiliriz;

Testis Hypoplasia’sı;
Testislerin gelişmemesidir. Tek taraflı ve çift taraflı olabilir. Testis gelişimini tamamlayamamıştır ve rudimenterdir.

Tek taraflı olgularda sperma üretimi olabilir ancak içerdiği spermatozoit sayısı azdır. Genellikle çiftleşme isteği ve çiftleşme vardır. Köpeklerde nadir olarak şekillenir.

Tek testis olması durumu monorşidi olarak adlandırılır. şekillenmesinde doğmasal veya edinsel faktörlerin hangisinin etkin olduğu konusu tam olarak belirlenmemiş bir olgudur.


Dişi Köpeklerde Üreme Sistemi
Normal bir gebelik sırasında çeşitli nedenlere bağlı olarak yavrunun vaktinden önce uterus dışına çıkmasına yavru atma yani abortus denilir. Erken doğum olaylarını yavru atma olarak değerlendirmemek gerekir çünkü erken doğum olaylarında yavrunun yaşama şansı vardır. Ancak yavru atma olaylarında yavrunun ölümü ve sonra atılması söz konusu olduğundan yavrunun yaşama olasılığı yoktur. Uterus içinde ölen yavru vücut tarafından yabancı cisim gibi değerlendirilir ve dışarı atılır.

Yavru atma herhangi bir nedenle gebeliğin ilk dönemlerinde olabileceği gibi daha ileri dönemlerde de şekillenebilir. Bu nedenle de "şu dönemde yavru atma olayları olur" gibi bir sınırlama yapmak mümkün değildir. Bazen yavru atmaların farkına varılmayabilir ve hayvanın hamile kalmadığı düşünülür. özellikle gebeliğin tam olarak tanısının konulamadığı erken devrelerde şekillenen abortus olaylarını belirlemek genellikle atılan yavruların anne tarafından yenilmesi nedeniyle mümkün olmayabilir. Bazende hamileliğin erken dönemlerinde yavruların herhangi bir nedenle ölümü halinde yavru vücut tarafından rezorbe edilebilir ve herhangi bir belirti görülemeyebilir. İleri hamilelik durumlarında rezorbsiyon güçtür ve genellikle abort şekillenir.

Abortusları oluşum nedenlerine göre ;
Enfeksiyöz yavru atmalar,
Enfeksiyöz olmayan yavru atmalar olarak gruplandırılabiliriz.
Enfeksiyöz yavru atmalar;
Hamile köpeklerde her hangi bir hastalığın etkisi ile şekillenen sistemik bozukluğa bağlı olabileceği gibi uterusta şekillenen enfeksiyona bağlı olarakta gelişebilir.

Köpeklerde Salmonella, E.coli, Cmphylobacter, Toxoplasma gondi ve Brucella canis gibi bakteriyel veya Dıstemper, Parainfluensa gibi viral enfeksiyonlar yavru atmaya neden olabilirler.

Yüksek beden ısısı, anemi ve dehidrasyon ile seyreden ve genel durumun bozulduğu sistemik hastalıklar sırasında da yavru atmalar şekillenebilir.