Bilimsel yayın sıralamasında Ankara birinci

[tomqoliq]

TÜBİTAK’ın Türkiye’nin en çok bilimsel yayın yapılan şehirlerini ortaya koyan çalışmasında ilk sırayı yüzde 34.3 ile Ankara aldı. Ankara’yı İstanbul ve İzmir izledi. Bilimsel yayınların yüzde 92’si üniversiteler tarafından yapılıyor.

TÜBİTAK Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi’nin (ULAKBİM) hazırladığı “Türkiye’nin Bilimsel Yayın Haritası” adlı çalışmada, Türkiye’nin en çok yayın yapılan ili 61 bin 458 yayın ve yüzde 34.3’lük katkı oranı ile Ankara oldu.

Ankara’yı 40 bin 6 yayın ve yüzde 22.3’lük katkı oranı İstanbul izledi. Üçüncü sırada ise 12 bin 772 yayın ve yüzde 7.1’lik katkı oranı ile İzmir yer aldı.

Çalışmada, üniversitelerin yayınların toplamında yüzde 92’lik bir paya sahip olduğu tespit edildi. Türkiye toplamında yüzde 33.13’lük oranla en çok paya sahip ilk beş üniversite Hacettepe, İstanbul ve Ankara üniversiteleri ile ODTÜ ve İTÜ oldu.

TÜBİTAK’ın Thomson Institute of Scientific Information (ISI) tarafından sağlanan verilere dayanarak hazırladığı çalışmada, Türkiye’deki illerin bilimsel potansiyelleri ve bu illerdeki tüm kamu ve özel sektöre ait kuruluşların bilimsel yayın performansları incelendi.

Çalışma kapsamında ayrıca Türkiye’de en çok yayın yapılan konu başlıkları, hangi illerin bilimsel yayın üretiminde ve hangi alanlarda önde olduğu belirlendi. Çalışmada 1981-2006 yılları arasında 26 yıllık dönemi kapsayan makale, not ve mektup gibi tüm doküman tipleri kullanıldı.

Derlenen verilere göre, 247 alt bilim dalında Türkiye adresli yayınlar tarandı. Buna göre, 51 şehir adresine rastlanıldı ve 30 şehre ait bir kayıt bulunamadı.

ÜÇ BÜYÜK İLİN TOPLAM KATKISI YÜZDE 63.7
Çalışmada 1981-2006 dönemi Türkiye adresli yayın toplamına katkıda bulunan ilk 17 ile ait yayın sayısı ve katkı oranları yer aldı.

Buna göre Ankara, 61 bin 458 yayın ve 34.3’lük katkı oranı ile ilk sıraya yerleşti. Ankara’yı 40 bin 6 yayın ve yüzde 22.3’lük katkı oranı İstanbul izledi. Üçüncü sırada ise 12 bin 772 yayın ve yüzde 7.1’lik katkı oranı ile İzmir yer aldı.

Dördüncü sırada en büyük paya sahip Erzurum yüzde 2.40’lık katkı oranı ile İzmir’in ancak üçte birine ulaşabildi. Böylece ilk üç şehir ile sonrakiler arasındaki fark oldukça açık şekilde ortaya kondu.

Erzurum’un ardından Adana 3 bin 905 yayın ve yüzde 2.18’lik katkı oranıyla 5. sırada, Kocaeli 3 bin 442 yayın ve yüzde 1.92’lik katkı oranıyla 6. sırada, Elazığ 3 bin 422 yayın ve yüzde 1.91’lik katkı oranı ile 7. sırada, Eskişehir 3 bin 100 yayın ve 1.73’lük katkı oranı ile 8. sırada, Trabzon 3 bin 62 yayın sayısı ve 1.71’lik katkı oranı ile 9. sırada, Antalya ise 2 bin 978 yayın ve 1.66’lık katkı oranı ile 10. sırada yer aldı. Bu şehirleri sırasıyla Bursa, Mersin, Diyarbakır, Gaziantep, Van, Edirne ve Aydın izledi.

Türkiye adresli yayın sayısına katkı koyan ilk üç şehrin toplam katkı oranı yüzde 63.7 olurken ilk on şehrin katkı oranı ise yüzde 74 olarak belirlendi.

Yayın yapan kuruluşların 283’i (yüzde 57) kamu kuruluşları ve özel kuruluşlar, 125’i (yüzde 25) Sağlık Bakanlığı’na bağlı kuruluşlar, 90’ı (yüzde 18) devlet ve vakıf üniversiteleri, 4’ü de TÜBİTAK’ın Gebze, İstanbul, Ankara ve Antalya’da bulunan araştırma merkezleri oldu.

ÜNİVERSİTELER YÜZDE 92’LİK PAYA SAHİP
GATA ve Harp Okulları dahil 90 devlet ve vakıf üniversitesinin Türkiye adresli yayınların toplamında yaklaşık yüzde 92’lik bir paya sahip olduğu tespit edildi.

Türkiye toplamında yüzde 33.13’lük oranla en çok paya sahip ilk beş üniversitenin devlet üniversitesi olduğu belirlenirken bunlar, yüzde 9.54’lük oranla Hacettepe Üniversitesi, yüzde 7.85’lik oranla İstanbul Üniversitesi, yüzde 5.78’lik oranla Ankara Üniversitesi, yüzde 5.30’luk oranla ODTÜ, yüzde 4.66’lık oranla İstanbul Teknik Üniversitesi oldu.

İkinci beşlik dilimde ise Gazi Üniversitesi, Ege Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi ve Çukurova Üniversitesi yer aldı. Bu üniversitelerin toplam katkısı yüzde 14.88 olarak belirlendi. Buna göre, yüzde 48.01 ile ilk on üniversitenin yayınlardaki payı Türkiye toplamının yarısına yakınını oluşturdu.

Diğer 80 üniversitenin katkısının yaklaşık yüzde 42’de kalmasının gerekçesi ise bu üniversitelerin hemen hemen tümünün 20-25 yıllık bir geçmişe sahip olmaları gösterildi.

Toplam yayınların, devlet ve vakıf üniversitelerinin ardından yüzde 4.5’inin Sağlık Bakanlığına bağlı kurumlara, yüzde 3.5’inin de diğer kamu kurumları ve özel kuruluşlara ait olduğu tespit edildi. Türkiye toplamında en çok paya sahip ilk 5 kurum yüzde 33.13’lük oranla devlet üniversiteleri oldu.

ÜNİVERSİTE DIŞI KURUMLAR
Diğer yandan TÜBİTAK ULAKBİM bünyesinde yapılan bir başka çalışmanın sonuçlarına göre de Ankara’da üniversiteler ve sağlık kurumları dışında yayın yapan kamu ve özel kuruluşların başında, yüzde 5’lik pay ile TÜBİTAK (Ankara kurumları; fizik, kimya, biyokimya ve biyoloji, malzeme bilimleri, mühendislik dalları ile) birinci sırada yer aldı.

Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) (fizik, kimya, mühendislik, malzeme bilimleri, ekoloji ve çevre dalları ile) yüzde 1.6 toplam katkı oranı ile ikinci, Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA) yüzde 0.7’lik katkı oranı ile üçüncü sıraya yerleşti. Bu kuruluşları Merkez Bankası, ETİ Holding, ASELSAN, ROKETSAN, Afet İşleri ve Adalet Bakanlığı izledi.

İstanbul’da ise ilk iki sırada yüzde 3,6 katkı oranı ile TÜBİTAK (İstanbul kurumları (fizik,astrofizik, zirai bilimler dallarında) ve yüzde 3.4’lük katkı oranı ile TAEK (İstanbul, fizik, kimya, mühendislik, ekoloji ve çevre dallarında) yer aldı.

Başlıca özel sektör kuruluşları yüzde 0.4 pay ile Eczacıbaşı, yüzde 0.2 pay ile Arçelik, yüzde 0.1 pay ile Mercedes (İstanbul) ve Pfizer(İstanbul) oldu.

İzmir’ de ise PETKİM mühendislik ve kimya bilim dallarında en önde gelen kamu kuruluşu olurken Bornova Veterinerlik Araştırma Enstitüsü ikinci sıraya yerleşti.