Çarşamba'da Bulunan Tarihi Eserler

[MetinCeylan]

ÇARŞAMBA' DA BULUNAN TARİHİ ESERLER
Çarşamba' nın Kökçeli mezarlığında (Hicri 595) kurulmuş bir camii vardır. Duvarları balta ile çıkarılmış kalın ve uzun kalaslardan ibaretti. Önünde �Garipler� adıyla bilinen bir mezarlık vardır.
Çarşı içinde Rumi 1242� de yapılmış Bedukyan adıyla bilinen büyük bir bedesten vardır. Bina hala çok sağlam ve kullanışlıdır. Küçük bedestenin mülkiyeti eski kayıtlarda şehzade Yusuf İzzetdin Efendiye aittir.

GÖĞCELİ (GÖCELİ-GÖÇELİ-GÖKÇELİ-KÖKÇELİ-MEZARLIK) CAMİİ

Göğceli Camii : Çay mahallesi, Göğceli Mezarlığı içinde yer alan cami Anadolu ahşap mimarisinin en güzel örneklerinden birisidir.1206 yılında yapılan camiinin giriş revakları 1335 yılında onarım geçirmiştir.Yapının kim tarafindan yaptırıldığı bilinmemektedir. Tek katlı yapının üst üste yığma tekniğiyle yapılmış duvarlarını tek parça kalaslar oluşturur. Duvarlarda, direklerde, direk baslarında, kirişlerde, merteklerde, mahya ışığı gibi yapının birçok yerinde karaagaç, dış budak, kestane gibi ağaçlar kullanılmıştır.
Duvarlarda tek parça olarak kullanılan kalaslar, yaklaşık 15-18 cm. kalınlığında, 50-70 cm. eninde ve yaklaşık 12.60 ve 20 metre uzunluğundadır. Ahşap yapı taşınabilir özelliğe sahiptir. Alttaki derinlik yapının hava almasını, nemi ve çürümeyi önlemek için açılmıştır yapıda dövme demir çivi, yalnız direk başlarının kirişlere bağlantısında ve harim kısmında revak bölümlerine doğru uzanan merteklere yapılan eklerde kullanılmıştır. Kuzey kısmı hafif dönel olan çatı; üç omuzlu bir çatıdır çatının taşıyıcıları ahşap duvarlar ve dikmelerdir. Harim kısmında çatı direklerle 6 direk desteklenmiştir. Yapı, dıştan 17.75/17.50m.x21.15/22.20m. ölçülerinde olup, kapalı alanı 254metre kare açık alanı 140 metre kare, toplam 394 metre karedir. Caminin etrafindaki mezarlık garipler mezarlığı olarak bilinmektedir. Camii, Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Yüksek Kurulu' nun 16.05 1986 tarih ve 2289 sayili kararıyla, korunması gerekli Taşınmaz Kültür varlığı olarak tescil edilmiştir.
Çivisiz Cami Restore Ediliyor.....
2004 Mayıs ayında, Göğceli Camiinin restorasyonu için Vakıflar Bölge Müdürlüğüne 01.06.2004 tarih ve 04/521 sayılı yazımızla müracaat ettik. Vakıflar Bölge Müdürlüğünce başlatılan çalışmalar ile Göğceli Camii orijinal kısımları korunarak yenilenmektedir. Çalışmalar tamamlanmıştır.

RIDVANBEY CAMİİ
Hicri 1201� de mescit şeklinde yapıldı. Kurucusu Erbaalı Rıdvan Bey'dir. Yeşilırmak' ta kaybolan kızının naaşı Çarşamba'da bulununca bir hatıra olmak üzere bu mescidi yaptırdı. Rıdvan Bey'in sülalesi Horasan Türk'lerindendir. Süleyman Paşa döneminde camii büyütüldü. 1939-1943 depremlerinden sonra halkımız tarafından tamir edilmiştir. Bu tamiratta Osman Hoca adlı şahsında büyük hizmetleri olduğu bilinmektedir.

YENİ CAMİİ
Arım köylüleri tarafından keten camii adıyla bir mescit olarak yapılmıştır. Hicri 1826 yılında sökülerek genişletildi. Camiinin planı İstanbul müderrislerinden Rıza Efendi tarafından çizildi. 1943 depreminden sonra İsmail Gündoğdu� nun çalışmalarıyla yeniden düzenlendi.
ABDULLAH PAŞA CAMİİ
1267 yılında Haznedar oğlu Abdullah Paşa tarafından yaptırıldı. 1320 yılında onarımdan geçti. 1942 depreminden sonra halkımız tarafından yeniden düzenlettirildi.
DEĞİRMENBAŞI CAMİİ
1336 yılında Batum' lu Hacı Ali Ağa tarafından yaptırıldı. Avlusunda aile mezarlığı vardır. Sonraları bu camiinin maaş ve tahsisatı Evkaf 'a bağlanıldı.
KANARYA CAMİİ
Eski Belediye Müfettişlerinden Kadı oğlu Mehmet Efendi �nin çalışmaları ve halkın yardımıyla yapıldı.
SARICALI MESCİDİ
1949 yılında halkımız tarafından yaptırılmıştır. 1953 yılından itibaren Evkaf �a bağlanmıştır.
ESKİ SOKAK FENERLERİ
Eskiden cadde başlarında büyük fenerler yerleştirilerek içine gaz lambaları konularak sokakların aydınlanması yapılırdı. Bu usul Cumhuriyet Dönemine kadar sürmüştür. Çarşamba �da ilk elektrik fabrikası 1938 yılında kuruldu. 1946 yılında Değirmenbaşı' nda yapılan yeni binaya nakil edilen fabrika 1951 yılında yeni makinelerle takviye yapılmıştır. Elektriğin ilçemize gelişinden sonra sokak fenerlerinin yerine sokak lambaları almıştır.
CUMHURİYET DÖNEMİ YENİ KÖPRÜ
Yeşilırmak üzerinde ilçemizin iki yakasının birbirine bağlayan yeni köprü Cumhuriyet Döneminin Çarşamba �ya en büyük armağanıdır. Köprünün betonarme on iki ayağı vardır. İki başta bulunan gözlerin arası 7 metre ; orta ayakların arası 12 metredir. Resmi kaynaklara göre �Köprü� (Garken) sisteminde olup inşaatı 1931 yılında sona ermiştir. Uzunluğu 274 metredir. İnşaatı için 252.953 TL harcanmıştır. Köprünün müşterileri Raşit ve Fehmi kardeşlerdir.




Kaynak:Çarşamba bel.

[Kasim_55]

TesekkurLer

[by_AL_BAY]

Paylaşımın için saol ama unuttuğun bi tarihi eser var _son_ kankam gelmiş geçmiş en büyük tarihi eser çarşamba adına yazık olumuş büyük kayıp...