TSK, 2 yıl önce Suriye sınırında mayın temizlemiş

[CanDostu]

Suriye sınırına döşenmiş mayınların çıkarılmasıyla ilgili tartışmalar gündemin ilk sırasına yerleşirken, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 2 yıl önce Şanlıurfa'nın Akçakale ilçesinde mayın temizliği yaptığı öğrenildi. TSK Mayın Temizleme Bölüğü, bölgedeki 7 bin metrekare alanı mayından arındırdı. Gümrük kapısının ticarete açılması çerçevesinde yürütülen 3 aylık çalışmada, mayınlar özel dedektörler yardımıyla tespit edilerek topraktan çıkarıldı.
Sınırdaki mayın temizleme çalışmasının ikincisi ise özel bir firma tarafından Mardin'in Nusaybin ilçesinde gerçekleştirildi. Yeni sınır kapısının inşa edileceği 200 dönümlük arazi, geçen yıl Tüsan Yapı'nın Alman ortağı Tauber firması tarafından temizlendi. 6 kişilik teknik ekip 'mayın faresi' olarak tanımlanan araçla Mohris Tepesi ile 2. Hudut Taburu'na bağlı Demirtepe Karakolu arasındaki çalışmayı 26 günde tamamladı. Bölgeden 310 antipersonel ve 35 antitank mayını ile bir el bombası çıkarıldı. Tauber, önümüzdeki hafta Kilis'teki 38 dönümlük alanda da mayın temizliğine başlayacak.
Mayınlı araziler Suriye sınırındaki 6 ilde bulunuyor. Hatay, Kilis, Şanlıurfa, Şırnak, Mardin ve Gaziantep'teki 215 bin dekar alanda yaklaşık 600 bin mayın var. Bu bölgenin 189 bin dekarı Hazine'ye, 13 bin dekarı şahıs mülkiyetine, 7 bin dekarı TİGEM'e ve 5 bin dekarı da Devlet Demiryolları'na ait. Kara mayınlarının temizlenmesini öngören Ottowa Anlaşması'na göre Türkiye'nin 2014 yılına kadar mayın meselesini çözmesi gerekiyor.
Tauber firmasının Türkiye Genel Müdürü Sıddık Özdemir, Nusaybin'deki mayın temizleme çalışmalarını yaklaşık 1 milyon 200 bin Euro değerindeki 'mayın faresi' isimli araçla gerçekleştirdiklerini söyledi.
Cihazın tespit ettiği mayınlar uzmanlarca toprak altından çıkarılıyor. Uydudan ve helikopterle üstten çekilen fotoğraflarla mayınların yerini tespit etmek mümkün. Tauber, önümüzdeki hafta Kilis'teki 38 dönüm alanda mayın temizliğine başlayacak. Türk Silahlı Kuvvetleri'nin modern teçhizat eksikliği sebebiyle mayın temizleme konusunda güçlük yaşadığı kaydediliyor.
SINIR, BİRİNCİ SINIF TARIM ARAZİSİ
Türkiye-Suriye sınırındaki 215 milyon metrekarelik alanda yaklaşık 600 bin mayın bulunuyor. Uluslararası firmalar metrekaresini ortalama 1,5 dolara temizliyor. Arazinin tarım alanına dönüşebilmesi için yaklaşık 300 milyon dolar harcamak gerekiyor. İki Kıbrıs adası büyüklüğündeki arazi oldukça verimli. Mayın sebebiyle yaklaşık 50 yıldır ekim yapılmadığı için tarıma çok elverişli. Bu topraklarda üzüm ve pamuk yetiştirilebileceği belirtiliyor. Petrol açısından zengin olduğu düşünülen araziden tarihî eser çıkma ihtimali de var.
Güneydoğu'daki sivil toplum örgütleri, mayınlardan arındırılacak alanın küçük parçalar halinde köylülere hibe edilmesini veya düşük bedelle satılmasını istiyor. Şanlıurfa Ziraat Odası Başkanı Halil Dolap, "Tarım Bakanlığı'nın kontrolünde bölge insanına iş alanı oluşturulabilir. Yabancı firmaya verilecekse bölge insanını çalıştırma zorunluluğu getirilmeli.'' diyor. Kilis Ticaret Odası Başkanı Mehmet Özçiloğlu ise arazilerin organik tarım şartıyla uzman firmalara tahsis edilmesini istiyor.


Köylüler: Araziyi verin, biz hallederiz
Sınırdaki mayınlar sebebiyle bugüne kadar yüzlerce insan hayatını kaybetti, binlercesi sakat kaldı. Mayın mağdurları temizlenecek arazilerin kendilerine verilmesini istiyor. Patlayıcı döşenen arazinin eski sahipleri de devletin el koyduğu tarlaların iade edilmesini talep ediyor. Şanlıurfa'nın Çaykara Köyü Muhtarı Bahri Dursun, öncelikli hak sahibi olarak arazinin kendilerine verilmesi gerektiğini savunuyor: "Yıllardır hayvanların geçişi veya anızların yakılması nedeniyle bölgedeki birçok mayın kendiliğinden patladı. Birçok mayın da aradan geçen yıllar nedeniyle işlevini kaybetmiş durumda. Sınır boyundaki köylere bırakılsa herkes kendi arazisindeki mayınları temizler. Çünkü herkes mayının nerede olduğunu, nasıl çıkarılacağını biliyor. Bize bıraksalar temizleriz."
Sınıra yakın oturan aileler, mayınların temizlenecek olmasından büyük memnuniyet duyuyor. Suruç'un Alanyurt köyünde oturan Mehmet Demir, kaçakçılık amacıyla 1963 yılında sınırdan geçerken mayına basmış ve sağ ayağının bir bölümünü kaybetmiş. Kilis'in Çerçili köyünde oturan Ahmet Çay ise ineklerinin peşinden koşarken mayınlı sahaya girmiş. Patlayan mayın bir bacağını koparmış. Suruç'a bağlı Çaykara köyünde yaşayan ve 33 yıl önce mayına basarak iki ayağını kaybeden Bakır Aslan (70) ile bir ayağını kaybeden Ahmet Yağmur (62) da, arazilerin rızaları dışında ellerinden alındığını belirtiyor. Temizlendikten sonra arazilerin yeniden kendilerine verilmesi gerektiğini savunuyorlar. Çocuklar mayın tarlasında top oynuyor 1 Suriye sınırı, Mardin'in Nusaybin ilçesi ile Şanlıurfa'nın Akçakale ve Ceylanpınar ilçe merkezlerine çok yakın. Bazı köylerin de neredeyse içinden geçiyor. Mayınlı araziler bugüne kadar binlerce drama sahne oldu. Kaçakçıların yanı sıra mayına basan yüzlerce çocuk hayatını kaybetti. Sel sularının sınırdan tarlalara taşıdığı mayınların patlaması da ölüm ve yaralanmaların bir başka sebebi. Nusaybin'in sınıra bitişik mahallelerinde oturan çocuklar, mayınlı arazinin dibinde top oynuyor. Topun peşinde koşan çocuklar bazen mayınlı alana giriyor. ZAMAN
28 Mayıs 2009, Perşembe