Ankara Hamamları

[Fırtına_]

Ankara Hamamları

Eyne Bey Hamamı

Ankara Gazi Lisesi ile Denizciler Caddesi arasında bulunmaktadır. Sultan I.Murat’ın Subaşılarından Eyne (İnebey) Bey (?-1406) tarafından XIV.yüzyılın sonu veya XV.yüzyılın başında yaptırılmıştır. Hamamın yapımında Melike Hatun maddi yardımda bulunmuş, 1527 yılında harap olan hamam 1582’de El Hac Sinan Efendi tarafından onarılmıştır. 1888 yılında terk edilen hamam, 1928 yılından önce depo olarak kullanılmış, 1992 yılında da onarılmıştır.

Kuzey-güney yönünde uzanan hamamın duvarlarında moloz, kubbe, kemer ve tonozlarında da tuğla kullanılmıştır. Soyunmalık kısmında görülen sütun ve başlıklar Ankara’daki antik yapıdan toplanmıştır. Soyunmalık kısmı kuzeyde olup, dikdörtgen planlıdır. Soyunmalığın ortasında sekizgen bir havuz ve bunun üzerinde de aydınlık feneri yer almaktadır. Doğu ve kuzey cepheleri dışa kapalı olup, sivri kemerli bir eyvandan ılıklık kısmına geçilmektedir. Kare plânlı ılıklığın üzeri baklavalı bir kasnağın taşıdığı kubbe ile örtülüdür. Güneybatı köşesinden de dört eyvanlı sıcaklığa geçilir. Sıcaklıkta dört ana kubbe ve dört yönde de kubbeli dört halvet bulunmaktadır. Hamamın güneyinde külhan ve üzerinde de beşik tonozlu su deposu yer almaktadır.


Şengül Hamamı

Anafartalar Caddesi’nde yer alan Şengül Hamamı’nın kitabesi olmadığından yapım tarihi kesinlik kazanamamıştır. İshak Paşa’nın yaptırdığı bilinen bu hamam mimari üslubundan XV.yüzyılın ikinci yarısına tarihlendirilir. Ankaralı Mehmet Emin Efendi tarafından satın alınmış, XIX.yüzyılda da yenilenmiştir.

Mimari plânı çifte hamam düzeninde olup, üç yöne açılmaktadır. Kuzey-güney yönünde uzanan bölüm erkekler kısmı, güney yönündeki bölümü de kadınlar kısmıdır. Moloz taş örgülü hamamın duvarlarında kesme taş kullanılmış, çok sayıda dışa açılan penceresi bulunmaktadır. Erkekler kısmının soyunmalığına kuzeyden kemerli bir kapı ile girilir, kare planlı soyunmalıkta iki katlı soyunma odaları vardır. Soyunmalığın içerisinde sekizgen bir havuz olup, üzeri kubbe örtülüdür. Ortasında kare göbek taşının bulunduğu sıcaklığın üç yanında birer halvet yer almaktadır. Sıcaklığın üzerini örten kubbe mukarnaslı pandantiflerle duvarlar üzerine oturmaktadır. Hamamın güneybatı köşesindeki tonozlu bir koridorla geçilen kadınlar kısmında aynı plan düzeni uygulanmıştır. Hamamın her iki bölümünde de sıcaklık boyunca su depoları, onların ardında da külhan bulunmaktadır.


Çarşı Hamamı (Kalecik)

Kalecik Belediye Meydanı’nda, Kalecik Çarşısı içerisindeki hamamın yapı üslubundan XVIII.yüzyılda yapıldığı anlaşılmaktadır. Çifte hamam olarak yapılan hamamın kadınlar ve erkekler bölümündeki soyunmalık kısımları yıkılarak ortadan kalkmıştır. Bunların yerine de hamamın önüne dükkanlar yapılmıştır. Erkekler bölümü diğerinden daha büyük yapılmıştır. Geç devirlerde her iki bölüm arasında bir kapı açılarak tek hamam haline getirilmiştir.


Şeyh Hamamı (Kızılcahamam)

Kızılcahamam Güven bucağı Yukarı Kisa köyünde bulunan bu hamam Roma dönemi kalıntılar üzerine yapılmıştır. Burada l976 yılında yapılan kazılarda Roma dönemi hamam ve kaplıcalarına ait duvar kalıntıları ortaya çıkarılmıştır.

Hamam moloz taş duvarlı olup yer yer düzgün kesme taşlar da kullanılmıştır. Roma döneminin ardından XIV.yüzyılda yapılan hamamın iki sıcak su havuzu, kubbeli soğukluğu ve sıcaklığı bulunmaktadır. Çifte hamam olarak yapılan hamam sıcak su kaynağı üzerine yapılmıştır. Plan olarak geleneksel Osmanlı hamam tiplerine de uymamaktadır.