YOĞUN BAKIM SERVİSLERİ HASTANELERİN KALBİ
KTÜ Tıp Fakültesi Yoğun Bakım Bili Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hülya Ulusoy, son 50 yılda ulaştığı gelişim ile yoğun bakım biliminin multidisipliner bir bilim dalı haline geldiğini söyledi.
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı (Yoğun Bakım Bilim Dalı) Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hülya Ulusoy, yoğun bakım biliminin son elli yılda büyük bir gelişim kaydettiğini belirterek “Yoğun bakım bilimi, çeşitli disiplinlerin kritik sınırdaki hastalarına özel ve yetiştirilmiş hekim ve hemşirelerin yönetiminde kendine özel kuralların belirlediği koşullara göre oluşturulmuş özel mekanlarda geleneksel tedavi metotlarının yanı sıra gelişen teknolojinin tıbbi tedaviye kazandırdığı yapay cihazları ve metotları da kullanarak hastaları tedavi eden multidisipliner bir bilim dalı haline gelmiştir” dedi.
Sağlık Yayıncılık
KTÜ Tıp Fakültesi’nde süren Yoğun Bakım Hemşireliği Eğitim Kursu’nda konuşan Yoğun Bakım Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hülya Ulusoy, yoğun bakım biliminin geçirdiği evreyi anlattı. Avrupa ve ABD’de 1960’larda yoğun bakım çalışmaları kurumsallaşmışken, ülkemizde 1970’lerin sonlarında İstanbul Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kürsüsü’nde Prof. Dr. Cemalettin Öner’in başkanlığında ilk toplantılarını yaparak ‘Yoğun Tedavi ve Bakım Deneği’nin kurulduğunu ifade eden Doç. Dr. Hülya Ulusoy “Böylece yoğun bakım üniteleri işlevlerinin özelliği nedeni ile gerekli olan özel bilgi, beceri, nitelikli personel yetiştirmeye ve kendi alanında bilimsel disiplinini geliştirmeye başlamış giderek kurumsallaşmıştır. Bu dönemden günümüze ağır travma, şok, sepsis ve çeşitli nedenlere bağlı gelişen multisistem organ yetersizliği klinik tabloları daha da iyi anlaşılarak, kritik hasta başlığı altında alınabilen bu vakaların hayati idameleri söz konusu olabilir. İnvaziv cerrahi ve medikal girişimlerin gelişmesiyle paralel olarak bu konuda uzmanlaşmış hekim, hemşire, teknik ekip, monitörizasyon ve acil hayat kurtarıcı ekipmanın her departmanın kendi bünyesinde oluşturduğu özel yoğun bakımların kurulması gerçekleştirilmiştir” diye konuştu.
'Yoğun Bakım'da 24 Saat Kesintisiz Sorumluluk'
Yoğun bakım servislerinde yoğum bakım hemşirelerine önemli görevler düştüğünün de altını çizen Ulusoy “Karmaşık ve yaşamı tehdit edici problemleri olan hastaların tanılamasını yapmak, sürekli hastaları izlemek, kaliteli ve ileri yoğun bakım ve tedavi girişimleri uygulamak, hasta ve yakınları ile terapatik ilişki kurmak, koruyucu, iyileştirici ve rehabilite edici girişimleri uygulamaktan sorumlu sağlık profesyonelidir. Yoğun Bakım Hemşiresi ekibinin önemli (vazgeçilmez önemi olan) ikinci bir unsurudur. Onunda sayısız sorumlulukları vardır. Eğitmen, yönetmen ve danışmanlık gibi görevleri vardır. Yoğun Bakım Hemşiresi’nin direkt olarak hastanın bakımı ile birlikte yaşamsal bulguların, günlük giriş-çıkışlarını laboratuar değerlerinin ve hastaya yapılan tüm işlemlerin kayda geçilmesi ve tüm kayıtların saklanması için arşive kaldırılması gibi 24 saat, dakika-dakika, kesintisiz bir dizi sorumlulukları vardır” şeklinde konuştu.
Doç. Dr. Hülya Ulusoy, ülkemizde mevcut yoğun bakım hizmetlerinin iyileştirilmesi için yalnız ünite nitelik ve donanımlarının güçlendirilmesi yeterli olmadığını, bu kadar önemli bir görev alanı olan Yoğun Bakım Hemşiresi’nin de niteliksel olarak uluslararası standartları yakalamasının şart olduğunu kaydederek şunları söyledi:
“Bu da ancak bilimin ışığında eğitimle mümkündür. Sağlık Bakanlığınca standart eğitim programları ve sertifika kursları ile eğitim bir plan dahilinde yürütülmektedir. Bakanlıkça belirli dönemler halinde uygulanan kursun 2008 yılı 2. dönemi 6 Ekim-28 Kasım 2008 tarihleri arasında 18 ilde (Adana, Ankara, Antalya, Bolu, Bursa, Denizli, Diyarbakır, Eskişehir, Gaziantep, İstanbul, İzmir Kayseri, Kocaeli, Konya, Sivas, Trabzon, Şanlıurfa ve Van) uygulanması planlanmıştır. Yoğun Bakım Hemşireliği Sertifika programının verilmesi uygun görülen eğitim merkezlerinden birisi de Trabzon’da KTÜ Tıp Fakültesi Hastanesidir. Bu eğitim başta Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı (Yoğun Bakım Bilim Dalı) olmak üzere, İç hastalıkları, Göğüs Hastalıkları, Kardiyoloji, Nöroloji, Nöroşirurji, Pediatri, Acil Tıp ve Kardiyovasküler Cerrahi Anabilim Dallarından öğretim üyelerinin katkıları ve Sorumlu Eğitim Hemşirelerinin destekleri ile 1 ayı teorik dersler, 1 ay pratik uygulamalar şeklinde verilecektir. ”