Sendikalar çarpıp toplayıp bölüyor buna da yoksulluk sınırı diyorlar


TÜİK Başkan Vekili Toprak, sendikaların çalışmalarının bilimsel bir çalışma olmadığını söyledi.
Türkiye İstatistik Kurumu'ndan (TÜİK), kamuoyunda tepki çeken 255 YTL'lik açlık sınırı konusunda açıklama geldi. Açlık sınırının bir ailenin ay boyunca fizikî varlığını sürdürebilmesi için gereken minimum gıdanın tutarı olduğunu belirten TÜİK Başkan Vekili Ömer Toprak, "Geçinmekten, refah düzeyinden bahsetmiyoruz. Amiyane tabiriyle, acından ölmemekten bahsediyoruz.'' dedi.



TÜİK'in rakamlarının çok üzerinde açlık ve yoksulluk sınırı belirleyen sendikaları da eleştiren Toprak, ''Çarpıp, toplayıp, bölüp hesaplıyorlar buna da yoksulluk sınırı diyorlar.'' ifadelerini kullandı. TÜİK'in açlık sınırı, memurlarla hükümet arasındaki toplu görüşme sürecinde çokça tartışma konusu olmuştu. Sendika başkanları ile TÜİK yetkilileri, toplu görüşme masasında açlık sınırı tartışmasına girişmiş, tartışmayı araya giren Devlet Bakanı Murat Başesgioğlu bitirmişti. Memur-Sen, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın kişi başına belirlediği 6 YTL'lik fitre miktarı üzerinden 4 kişilik bir ailenin açlık sınırının 720 YTL olarak çıktığını dile getirmişti.

TÜİK'in belirlediği 255 YTL'lik açlık sınırını savunan Toprak, sendikalara da sert eleştiriler yöneltti. Sendikaların çalışmalarının metodolojik ve bilimsel bir çalışma olmadığını kaydeden Toprak, sendikaların 'memur şunu yese, bunu içse, bu kadara barınsa, bu kadar parayı yola verse' diye hesaplama yaptıklarını söyledi. Toprak, "Biz diyoruz ki sendikalara, yaptığınıza hiçbir itirazımız yok, yapın. Çarpın, bölün, toplayın, memura bu kadar maaş istiyoruz deyin. Ama buna, yoksulluk sınırı demeyin, açlık sınırı demeyin. Başka bir isim bulun, çünkü bu yanlış. Bunun tarifi belli, bu kavram, belli bir kavram. Burada duygular ajite ediliyor, işlerine geldiği gibi kullanıyorlar. Çünkü bu kavramın böyle kullanılması, kamuoyunda daha çok etkili oluyor. Ama yapılan yanlıştır, bunun adı geçim sınırı olabilir, refah düzeyi olabilir, asgari geçim sınırı, onurlu yaşam sınırı denilebilir." diyor. Sendikaların rakamları arasında da büyük farklar olduğuna dikkat çeken İstatistik Kurumu yöneticisi, "Ama kendi aralarında hiç bunun tartışması yok. Biz metodolojik olarak ne yapılması gerekiyorsa onu yapıyoruz. Eleştirenlerin birçoğuna bakıyorum, ölçüm denen şeyden haberleri yok. Biz bilimsel ölçüm yapıyoruz. Kullanmak istedikleri kavramla bizim ölçtüğümüz şey örtüşmüyor." ifadelerini kullanıyor. Açlık ve yoksulluk sınırı rakamlarının çok yanlış kullanıldığını savunan Toprak, bu kavramların tamamen teknik kavramlar, uluslararası standartlarda ve uluslararası tanıma sahip kavramlar olduğunu söylüyor. Açlık sınırının TÜİK tarafından hesaplanma yöntemine açıklık getiren Toprak, yıl boyunca 'Hane Halkı Bütçe Araştırması' yaptıklarını dile getirdi. Bir yıl boyunca hanelere gidilerek, aylık olarak ne tüketildiği madde madde belirleniyor. Tüketilen maddelere ne kadar para ödendiği tespit ediliyor ve yıl sonunda Türkiye'deki bütün hanelerin tüketimini içeren ortak tüketim sepeti, bütün hanelerin bileşkesinden oluşturuluyor. Mantık olarak, ilk yüzde 10'un en yoksul, en mahrum kesim olduğunu aktaran Toprak, şunları aktarıyor: "En düşük tüketime sahip insanlardır. Biz o grubu almıyoruz, onun bir üstündeki grubun tüketim sepetini alıyoruz ve onun maliyetini hesaplıyoruz. En alttaki grup zaten çok mahrum, zaten sepeti çok daha düşük ürünlerden oluşacak, onu değil, bir üsttekini fiyatlıyoruz. Açlık sınırını, Dünya Bankası tarafından benimsenen metodolojiye göre, 2 bin 100 kalori üzerinden fiyatlandırmayla hesaplıyoruz. Bunu, metodoloji söylediği için bu şekilde yapıyoruz."

TÜİK'in istatistiklerinin memurlar için, işçiler için, Ahmet için, Mehmet için olmadığını, Türkiye ortalaması insan için olduğunu ifade eden Toprak, sendikalara yönelik eleştirilerini şöyle sürdürüyor: "Kullanacaksak kendi tanımında kullanalım, kullanmayacaksak ya da başka bir şey demek istiyorsak, o zaman yeni bir isim kullanalım. Farklı kullanacaksak, farklı isim bulalım. Mesela refah düzeyi diyelim, memurumuzun onurlu yaşam seviyesi diyelim, insanımızın kimseye muhtaç olmadan yaşamını sürdürmesi için gereken en düşük ücret diyelim, ama açlık sınırı demeyelim, yoksulluk sınırı demeyelim. Çünkü bunun tanımı, tarifi bellidir. Kendimize göre yorumlayıp, bunları kullanmamalıyız, en çok yaptığımız bu bizim, kolaycılık."

64 YTL ile ölmeden bir ay yaşanabilir mi?

Ahmet Gündoğdu (Memur-Sen Başkanı): TÜİK başkanı siyaset ya da sendikacılığa soyunuyor. Bizim tespitlerimiz, TÜİK'in verilerinden de yararlanarak bilim adamları tarafından yapılıyor. İnsan 64 YTL ile dünyanın neresinde bir ayı geçirir? En basit bir kahvaltı, 2 YTL'yi buluyor. Bu adama yemek yemeyi yasaklayalım. Üç öğün kahvaltı yapsa 6 yeni lira eder. Bunun toplamı da kişi başına aylık 180, 4 kişilik aile için 720 YTL'dir. Diyanet İşleri Başkanlığı da devletin bir kurumu. En düşük fitre miktarını 6 YTL olarak belirledi. Fitre, kişinin en asgari düzeyde karnını doyurması için gerekli olan sınırdır. Günlük 6 YTL, aylık 180 yapar. Herkesin hesabı yanlış da bir tek TÜİK'in hesabı mı bilimsel? TÜİK başkanı sendikalara cevap yetiştirmeye çalışacağına çıksın kamuoyunu önüne ve 255 YTL ile 4 kişinin bir ay ölmeden nasıl yaşayabileceğini açıklasın. Bu insanların ne yiyerek yaşayacağını söylesin. TÜİK başkanının kendisi, ölmeden 64 YTL ile bir ay yaşayabilir mi?

TÜİK, kamu vicdanında yara açtı

Bircan Akyıldız (Kamu-Sen Genel Başkanı): TÜİK, birtakım hesaplamalar yapıyor, bunu da uluslararası formüllere dayandırdığını söylüyor. Ancak kamu vicdanı bunu görüyor. Çıkıp 255 YTL ile 4 kişilik bir ailenin ya da 64 YTL ile bir kişinin 'acından ölmeden' bir ay boyunca nasıl yaşayacağını açıklasınlar. TÜİK bu yaklaşımı ile kamu vicdanında derin bir yara açtı, yeni açıklamalarla bunu derinleştirmesin. Bir insan bir ay boyunca 64 lira ile nasıl yaşayabilir? Bunun adı olsa olsa ölüm sınırı olur. Bizim dediğimiz, bir kişinin aylık asgari olarak geçinmesi için gerekli olan miktar. Bir çalışanın herhangi bir desteğe ihtiyaç duymadan, ihtiyaçlarını minimum seviyede karşılamasını esas alarak Kamu-Sen hesapları yapmaktadır.