satrancı kim buldu



Satranç insanoğlunun şimdiye kadar bulmuş olduğu en karmaşık oyundur desek abartmış olmayız. Satrançtaki olası hamle kombinasyonu sayısının, evrendeki yıldız sayısından fazla olduğu söylenir. Öğrenmesi kolay bir oyundur satranç, ama hakkıyla oynama becerisi yaklaşık bir yıllık tecrübe ve pratikle elde edilebilir. Peki kim buldu?
Satrançı icat edenin kim olduğuna cevap vermek için tarihsel gelişimine göz atmakta fayda var. Satranç’ın eski formu altıncı yüzyılda Hindistan’da ÇATURANGA adıyla ortaya çıkmıştır. Satrançı icat edenlerin Hintliler olduğunu düşünebiliriz fakat satranç’ın bu erken formunun günümüzde oynanan satranç ile birbirine yakın olduğunu söylemek zordur. Aslında, satranç’ın erken formu dört oyuncu tarafından oynanmaktaydı. Bu erken formun, modern satranç’ın atası olarak adlandırılmasının nedeni ise oyunda kullanılan taş ve hamlelerin benzerliğidir.
Hindistan’dan çıkan satranç prototipi günümüz İran’ı olan Pers imparatorluğuna ulaşmıştır. Oyunu bugün oynanan haline, oyunda yaptıkları modifiyelerle yaklaştıran ve satrançtaki Şah, Mat, Vezir, Fil gibi terimleri ilk bulan Perslerdir. Persler oyunda yaptıkları değişiklikler ve oyunun Avrupa’ya ulaşmasında bir kilometre taşı olmuşlardır.
Onüçüncü yüzyılda, satranç Avrupa kıtasında bir firma’nın katkıları ile popüler oldu. Modern satranç’ın kurallarından biri olan piyonun satranç tahtasında en sona ulaştığında Vezir olması kuralı İspanya’da, yine modern satranç kurallarının bir çoğu İtalya’da oluşturuldu.
Dolayısıyla, İtalyan ve İspanyolların satrançı icat edenlerden biri olduğunu söyleyebiliriz.
Karmaşık, zevkli ve zeka geliştiren bir oyun olan Satranç’ın bu kadar büyük bir oyun olmasında, doğudan batıya bir çok ülkenin insanlarının icadına katkısı olması önemli bir gerçektir.