OLUŞUMLARINA GÖRE TAŞLAR




1)Püskürük (volkanik , mağmatik )kayalar:

Mağmanın yer kabuğunun yarıkları içinde veya yeryüzüne kadar çıkarak soğuması ile oluşan kayalardır.

Soğumanın gerçekleştiği yere göre iç ve dış püskürük kayalar şeklinde gruplara ayrılır.

a)İç püskürük kayalar: Granit, siyanit, gabro ve diyorit gibi.

b)Dış püskürük kayalar: Andezit, bazalt, volkan camı (obsidiyen), trakit, inci taşı, katrantaşı, sünger taşı gibi.

Ortak Özellikleri: Kristallidir ve kütle halindedir

2)Tortul (sediment) kayalar: Dış kuvvetlerin etkisiyle fiziksel veya kimyasal çözülmeye uğrayan kayaların çukur alanlarda çökelmesiyle oluşan kayalardır.

Oluşum bakımından;

a)Mekanik (kırıntılı) tortul kayalar:

Kum taşı (gre), kil taşı (şist) ,çakıl taşı (konglomera) örnektir. Çakıllar köşeli ise buna breş denir.

b)Kimyasal tortul kayalar:

Kalker ( kireç taşı), Jips (alçı taşı), kaya tuzu, dolamit, traverten , sarkıt ve dikitler örnektir.

c)Organik tortul kayalar:

Mercan kaya , antrasit , taşkömürü , linyit , turba ve tebeşir buna örnektir.

Ortak Özellikleri: Tabakalıdır, fosil bulundururlar.

Not: Petrol , antrasit , taşkömürü , linyit, turba hariç diğer madenlerin oluşmasının temel sebebi volkanizmadır.

3. Başkalaşım (****morfik) Kayaları

Tortul ve volkanik kayaların yüksek sıcaklık ve basıncın etkisiyle eski özelliklerini kaybederek yeni özellikler kazanmasıdır.

Başkalaşım

Kalker--------Mermer

Kil taşı--------Mikaşist

Kum taşı------Kuvarsit

Granit---------Gnays