Nefes Nefese

Yazarı : Ayşe KULİN
Yayınevi : Remzi Kitabevi
Basım Yeri / Tarihi : İstanbul / 2002 - Aralık
Sayfa Sayısı : 360

KİTAP HAKKINDA
Beşyüz yılı aşkın bir süre önce İspanya’dan kovulan Yahudilere kucak açan Osmanlı’dan bu yana bu cemaata kol kanat geren Türk toplumu, ikinci önemli sınavını da Cumhuriyet yıllarında Nazizmin Yahudilerin başına bir kabus gibi çöktüğü savaş yıllarında verdi. İşte anlatılan bu özgürlük mücadelesidir Nefes Nefese’de.

Birinci baskısı Aralık 2002’de yapılan kitabın Türk Dışişlerinde görev yapan emekli büyükelçilerin anılarından ve arşiv belgelerinden yararlanılarak hazırlandığı son bölümde açıklanmış. Tarih ve sosyolojiye ilgi duyan herkesin ilgisini çekebilecek olan bu kitabı okumak için şüphesiz bu iki konuya ilgi duymak şart değil. Sürükleyiciliğiyle, bugünlerde zayıf kalan Türk Dışişlerinin 2.Dünya savaşı yıllarında ustalıkla sergilediği politikadan gurur duyacak herkesin, en önemlisi roman okumayı seven herkesin kitabı Nefes Nefese

Konu, bir Osmanlı Paşası olan Fazıl Reşat’ın ailesi etrafında gelişmekte. ile ailelerinin karşı çıkmasına rağmen evlenen Yahudi genci Rafael ile Serra’nın etrafında gelişir. Fransa’nın Naziler tarafından işgal edilmesiyle birlikte özellikle Avrupa’da Yahudilere yönelik tehditlere karşı mücadele eden Serra’nın en büyük yardımcısı Fransa’daki Türk Dışişleri görevlileri kadar Ankara’da bıraktığı ablası Sabiha ve eniştesi Macit’tir.

Kitabın, en güçlü yönü de Serra ile birlikte Türk Dışişlerinin başarılı çalışmalarıdır. İlişkiler ve iç söyleşiler arka planda kalmaktadır. Ancak bu planlar da romanın ana fikrini güçlendiren öğeler olmaktadır. Özellikle Sabiha ve Macit’in evliliğindeki yaşanan kırıklıklar, oldukça iyi yansıtılmış. Ve tabi kaçışı simgeleyen tren yolculuğunun öncesi ve yolculuk sırasındaki gerilim.

Yazar dili ve öyküyü başarıyla kurgulamış kitabında. Sinemasal öğelerin güçlü olduğu kitapta geri dönüşlere fazla yer vermemiş, daha çok bir fotoğraf çekmeye çalışmış. Bana göre bu fotoğrafa bakan herkes, anlatılmak isteneni kolayca anlayabilir. Gözü yormayacak büyüklükte font kullanılmış. Sayfa düzeni ise klasik.

Final sahnesi, paşanın kızını garda karşılama sahnesinin duygusal gerilimi etkileyici. İyi bir sinema filmi olabilir.

Son olarak Yahudilere bir çift laf etmeden geçemeyeceğim. Kitapta anlatılan olaylardan en fazla etkilenen Yahudi toplumunun en fazla dersi alması gereken kesim olduğu da açık. Bugün Filistin Coğrafyasında yaşanan insanlık trajedisinin baş aktörlerinin bu toplumun kurduğu İsrail devleti olduğu hatırlanacak olursa...