Küçük esnafa vergi kalkıyor

http://www.zaman.com.tr/haber.do?hab...vergi-kalkiyor
Yeni Gelir Vergisi Kanun Taslağı'yla vergi tarifesi değişiyor. Belge almayan çiftçilere kamu desteğini engelleyen düzenlemeyle küçük esnaf da, 50 YTL harç ödeyerek alacağı esnaf belgesi karşılığında vergiden istisna tutuluyor.



Vergi Konseyi koordinatörlüğünde Gelir İdaresi Başkanlığı ve Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü uzmanlarınca hazırlanarak Maliye Bakanlığı'na sunulan Gelir Vergisi Kanun Taslağı üzerindeki çalışmalar sürüyor. Maliye Bakanlığı bürokratlarınca madde madde yeniden ele alınarak düzenlenen taslağın bayramdan sonra Maliye Bakanı Kemal Unakıtan ile yapılacak değerlendirmeler neticesinde son şeklini alması bekleniyor. 83 maddeden oluşan taslakla gelir vergisinde köklü değişikliklere gidiliyor.

Elden çıkarma kazancı: Anonim şirket hisseleri, menkul kıymet araçları ve ortaklık payları ile kentsel rantlar, 'elden çıkarma kazancı' şeklinde değerlendiriliyor. Kentsel rantların vergilendirilmesindeki 5 yıllık süre 10 yıla çıkacak. Bu sürede birinci yıl rant gelirinin yüzde 90'ı, ikinci yıl 80'i, üçüncü yıl 70'i, dördüncü yıl 60'ı, beşinci yıl 50'si, altıncı yıl 40'ı, yedinci yıl 30'u, sekizinci yıl 20'si, dokuzuncu yıl da 10'u vergiye tabi tutulacak.

Karşılıksız edinimler: Veraset yoluyla edinilenler hariç olmak üzere, herhangi bir suretle karşılıksız olarak edinilen paraların ve sair kıymetlerin 1.000 YTL'ye kadar olan kısmının yüzde 50'si, 1.001 ile 5 bin yeni lira arasındaki kısmın yüzde 60'ı, 5 bin 1 yeni lira ve üzerindeki kısmının da yüzde 70'i hak sahibi yönünden, edinimin gerçekleştiği takvim yılında elde edilmiş kazanç sayılacak.

Özel inşaat işleri: Başkasının arsası üzerine inşaat faaliyeti ticari kazanç hükümlerine tabi olacak. Kendi arsası üzerinde inşaat yapan ya da yaptıranların kazançları, inşaat faaliyetinin arsa sahibinin teşebbüsü olduğu ticari işletme bünyesinde gerçekleştirilmesi halinde de, ticari kazanç sayılacak.

Ulaştırma işlerinde matrah: Dar mükellefiyete tabi olanların Türkiye ile yabancı memleketler arasında yaptıkları ulaştırma işlerinden elde edilen kazanç, hasılata ortalama emsal oranların uygulanması suretiyle hesaplanacak. Ortalama emsal oranı, Türkiye'de sürekli ya da geçici olarak çalışan bütün mükellefler için kara taşımacılığında yüzde 12, deniz taşımacılığında yüzde 15, hava taşımacılığında yüzde 5 olarak uygulanacak.

Gelir vergisinde oran sayısı 4'ten 3'e iniyor. Halen yüzde 15, 20, 27 ve 35 olarak uygulanan oranlar yüzde 10, 20 ve 25 olarak düzenlenecek. Dilimler de 7 bin 500 YTL, 20 bin yeni lira ve 40 bin yeni lira olarak sıralanacak. Gelir Vergisi'ne tabi girişim kazançları ve ücretlere isabet eden vergi matrahının 7 bin 500 yeni liraya kadar olan kısmından yüzde 10 Gelir Vergisi alınacak. 20 bin yeni liranın ilk 7 bin 500 yeni lirası için 750 yeni lira, fazlası için yüzde 20 vergi olacak. 40 bin yeni liranın 20 bin yeni lirası 3 bin 250 yeni lira, üstü yüzde 25 oranında vergilendirilecek. Ücretlilerin asgari geçim indirimi, yeni sistemde de aynen yer alacak. Ankara, aa

Yeni Gelir Vergisi Kanunu Taslağı'ndan satır başları

Gelir Vergisi'nde dilim sayısı 4'ten 3'e iniyor. Yeni oran yüzde 10, 20 ve 25 olarak düzenleniyor.

Sporcular serbest meslek erbabı sayılacak. Hakem ödemeleri ise ücret kabul ediliyor.

Belge almayan çiftçiler kamu kuruluşlarınca verilen avans, kredi, sübvansiyon ve prim gibi desteklerden faydalanamayacak.

Küçük esnaf vergiden istisna tutulacak. Bunun için her yılbaşında vergi dairesinden 50 YTL karşılığında esnaf belgesi alınacak.

Zirai kazancın tespiti

Defter tutmak zorunda olup olmadıklarına bakılmaksızın, çiftçilerin elde ettikleri zirai kazançlar, hasılatları üzerinden vergi kesintisi yapılmak suretiyle vergilendirilecek. Vergi kanunlarına göre defter tutmakla yükümlü oldukları halde defter tutmayan ya da Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belge alma, verme, saklama ve ibraz yükümlülüklerine uymayan ya da çiftçi kayıt sistemine kaydolmayan çiftçiler, kamu kuruluşları tarafından verilen avans, kredi, sübvansiyon, prim gibi ayni ve nakdi desteklerden faydalanamayacak. Tarımsal iş ortaklıkları ve tarımsal üretim ortaklıkları bilanço esasına göre defter tutmaya ve ortakları bünyesinde vergilendirilecek kazançları bu bölümdeki esaslara göre tespit edecek. Gerçek usulde vergilenip vergilendirilmediğine bakılmaksızın, yıllık alımları 100 bin yeni lirayı veya yıllık satışları 140 bin yeni lirayı aşan çiftçiler, işletme hesabı esasına göre, bu hadlerin iki katını aşanlar ise bilanço esasına göre defter tutacak. Çiftçiler, diledikleri takdirde, işletme hesabı yerine bilanço esasına göre defter tutmayı isteyebilecek.

Basit usule tabi olanlar

Ticari kazançları basit usulden tespit edilecek kişiler şöyle: Kendi işinde bilfiil çalışan veya bulunanlar. İşyeri mülkiyetinin iş sahibine ait olması halinde emsal kira bedeli, kiralanmış olması halinde yıllık kira bedeli toplamı büyükşehir belediye sınırları içinde 4 bin yeni lirayı, diğer yerlerde 3 bin yeni lirayı aşmayanlar. Ticari, zirai veya mesleki faaliyetler dolayısıyla gerçek usulde Gelir Vergisi mükellefi olmayanlar. İlk madde ve yardımcı malzeme verilerek yaptırılan üretim veya imalatlar için ödenen hizmet bedelleri de dahil olmak üzere, satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satanlar için yıllık alım tutarı 60 bin yeni lirayı ya da yıllık satış tutarı 90 bin yeni lirayı, bunların dışındaki işlerle uğraşanlar için gayri iş hasılatı 40 bin yeni lirayı, söz konusu işlerin birlikte yapılması halinde ise yıllık satış tutarı ile iş hasılatı toplamı 120 bin yeni lirayı aşmayanlar.

Taksiciler için komisyon

Gelir İdaresi Başkanlığı'nın yetkilendireceği iki temsilciyle ilgili meslek odasından iki temsilcinin katılımıyla oluşturulacak komisyonlar, bölgeler ve iş kolları itibarıyla asgari ücretin 6 aylık tutarından az olmamak üzere, basit usule tabi mükellefler için yıllık kazanç tutarı belirleyecek. Bu şekilde tespit edilecek safi kazanç tutarı, hiçbir bölge veya işkolu için yıllık asgari ücretin 4 katını geçemeyecek. Maliye Bakanlığı, safi kazanç tespitini öncelikle taksiciler için düşünüyor. Taslaktaki düzenleme aynen kanunlaştığı takdirde, komisyonlar, günümüzde uygulanmakta olan asgari ücrete göre en az 3 bin 832,2 yeni lira, en fazla da 30 bin 657,6 yeni lira safi kazanç belirleyecek.

Kira gelirleri vergiye tabi

Gayrimenkul sermaye iradı kalkacak ve yerine kiralama gelirleri gelecek. Gayrimenkul kiralarının yanı sıra, dalyanlar, mucitleri tarafından kiraya verilen ihtira beratları, telif hakları, taşınmazlardan ayrı kiraya verilen eklentiler ile her türlü tesisatı, demirbaş eşyası ve döşemeleri gibi unsurlardan elde edilen gelirler de, kiralama geliri olarak nitelenecek. Konut olarak kiraya verilen taşınmazlardan bir takvim yılı içinde elde edilen kiralama gelirlerinin safi tutarının 2 bin 500 yeni liralık kısmı Gelir Vergisi'nden müstesna edilecek. İstisna tutarının üzerinde gelir elde edilip beyan edilmemesi ya da eksik beyan halinde, istisnadan faydalanılamayacak.

50 YTL karşılığı vergi istisnası

Bir işyeri açmaksızın gezici olarak ve doğrudan doğruya tüketiciye iş yapmak kaydıyla, hallaç, kalaycı, lehimci, çilingir, boyacı, berber, nalbant, fotoğrafçı, odun ve kömür kırıcısı, badanacı, çamaşır yıkayıcısı ve hamal gibi kimselerin veya küçük tamirat ve tadilat işleriyle uğraşan küçük sanat erbabının bu işlerinden elde ettikleri kazançlar Gelir Vergisi'nden istisna olacak. Dışarıdan işçi almamak şartıyla, oturdukları evde imal ettikleri havlu, çarşaf, halı, kilim, dokuma mamulleri, örgü, dantel işleri, süpürge, paspas, sepet, yapma çiçek ve turistik eşyayı dükkan açmaksızın satanlar ile pazar takibi suretiyle gıda, bakkaliye ve temizlik maddelerini satanlar ve sabit işyerlerinin önünde sergi açmak suretiyle o işyerlerinde satışı yapılan türden malları satanlar da bu kapsamda. Gezici piyango bayileri, PTT acenteliğiyle uğraşanlar ve hurdacılar da istisnadan faydalanacak. Esnaf istisnasını düzenleyen maddede "Bu maddede yer alan istisnaların, küçük esnaf belgesi karşılığında ödenecek harçlar ve kesinti yoluyla alınan vergilere etkisi yoktur." denildi. İstisna kapsamına giren küçük esnaf, her yılın ocak ayında vergi dairesine giderek, 50 yeni lira karşılığında istisnaya ilişkin küçük esnaf belgesini alacak. Temmuzda yeniden belge onaylatılacak.