HAZAR GÖLÜ

İli:Elazığ İlçe:Elazığ Merkez, Maden, Sivrice Yüzölçümü:7 000 ha.

Güneybatıkuzeydoğu doğrultusunda uzanan tektonik bir göl olan Hazar Gölü, kuzeyinde Deveboynu, güneyinde ise Hazar baba dağları yer almaktadır. Göl suları tuzlu olup sadece tatlı su girdisinin olduğu yerlerde küçük sazlıklar bulunmaktadır. Batıda kürk suyu ağzında Kürk Deltası, doğuda ise Zıkkım deresi ağzında Gezin Deltası oluşmuştur.

Alanda en yaygın kuş topluluklarını batağanlar ve sakarme oluşturmaktadır.

Koruma Statüsü

Hazar Gölü Doğal Sit Alanı statüsündedir.

Sulak Alanın Kullanım Durumu:

Gölün en önemli kullanımı rekreaktif amaçlıdır. Deniz etkisine kapalı, yüksek dağlık alanlardan oluşan Doğu Anadolu Bölgesinde akarsu ve göl kıyıları rekreasyon alanı olarak büyük önem taşımaktadır. Elazığ, Malatya ve Diyarbakır illerine olan yakınlığı, doğal güzelliği ile yazın su sporlarına imkan taşıması nedeniyle Hazar Gölü çevre halkının önemli bir rekreasyon alanı durumuna gelmiştir. Göl kıyısındaki iki plajına "Mavi Bayrak" bulunmaktadır.

Hazar Gölünde Karabalık ve Aynalı sazan avlanmakta olup, göl çevresindeki balık lokantaları ile çevre halkı tarafından tüketilmektedir.

Alanın çevresinde tarıma elverişliği alan çok azdır. Kırsal kesimin geçim kaynağını tarım ve hayvancılık oluşturmaktadır. Genellikle bağ, bahçe ziraatı yapılmaktadır.

Göl suları sulama ve enerji üretiminde kullanılmaktadır.

Sulak Alanı Tehdit Eden Faktörler:

Kirlenme:

Göle kıyısı olan Gezin ve Sivrice kasabalarının atık suları ile göl çevresinde yer alan yazlık konutlar, kamu kuruluşlarına ait eğitim ve dinlenme tesislerinin atık suları arıtılmadan göle verilmektedir. Göl kıyısında bazı tesislerin arıtma tesisleri mevcut olmasına rağmen bu tesisler de yeterli değildir.

Göl çevresinde yer alan belediyelerin düzenli katı atık depone alanları bulunmamaktadır. Dere yataklarına dökülen çöpler yağışlarla birlikte göle taşınmakta, hem göl içerisinde hem de akıntı ile bu çöpler göl kıyılarına ulaşmaktadır.

Habitat Tahribi:

Sivrice ilçesinde bulunan üç tuğlakiremit fabrikası hammadde teminini Kürk deltasından sağlamaktadır.

Erozyon:

Göl çevresindeki meyli yüksek yamaçlarda su ve rüzgar erozyonu problemi mevcuttur. Yağışlı mevsimlerde dereler ve yüzey akış ile göle taşınım olmakta ve göl dibinde balçık birikimi görülmektedir. Bu durumun en önemli etkisi rekreaktif kullanım üzerinde olacaktır.

Su Rejimine Yapılan Müdahaleler:

Enerji üretmek ve sulama amacıyla 1220 metre eşik kotunda tünel ile gölden su alınmaktadır. Enerji ihtiyacına göre göl maksimum 1243.81 m., minimum 1234.56 m. kotlarında işletilmektedir. Göl suları, enerji üretimi amacıyla işletmeye açılmadan önce bir gideğenle Dicle Nehrine akmakta iken bugün için gölden doğal çıkışın gerçekleşmesi mümkün görülmemektedir.

Egzotik türlerin aşılanması:

Hazar Gölü'ne aynalı sazan aşılaması yapılmıştır. Bu tür gölün batı kıyılarındaki sığ ortamlarda ve göle karışan Kürk suyunda yaşayabilmiştir.

Çözüm Önerileri:

Hazar Gölü'nde bugün çok önemli bir problem olarak görülmese de ileride gölde sığlaşmanın ve göl dibindeki balçık oluşumunun önüne geçilmesi için göl çevresinde erozyonla mücadele yöntemlerinin bir program dahilinde uygulanması gerekmektedir.

Arıtılmış atık suların havza dışına çıkışını sağlayacak bir arıtma tesisi kurularak Sivrice ilçesi kanalizasyonu ile turistik tesisler ve yazlık konutların atık sularını toplayan kolektörün bu arıtma tesisine bağlanması,

Gezin ilçesinin kanalizasyon sisteminin yapılarak arıtma tesisinin kurulması,

Gezin ve Sivrice ilçesine ivedilikle katı atık depone alanı oluşturulması,