Fındık fiyatı açıklandı: 4 YTL


Aylardır üreticinin dört gözle beklediği fındık alım fiyatı nihayet belli oldu. Tarım Bakanı Mehdi Eker, Giresun kalite tombul fındığa eylül ayı için kilogram başına 4 YTL, ekim-kasım döneminde 4,5 yeni lira, aralık ayı ve sonrası için de 5 lira müdahale alım fiyatı uygulanacağını açıkladı.



Kademeli alım uygulamasına göre taban fiyat geçen yılki rakamların altında kaldı. Geçen sezon Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), üreticiden fındığın kilosunu 5,15 YTL'den almıştı. Bu yıl 5,5 yeni lira fiyat bekleyen üretici ise karara tepki gösterdi. Halen serbest piyasada fındık 2,50-2,75 YTL arasında işlem görüyor.

Dün bir basın toplantısı düzenleyen Tarım Bakanı Eker, üreticileri kademeli fiyatı göz önünde bulundurarak, ürünleri satmakta acele etmemeleri konusunda uyardı. Ofis, Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) bağlı üreticilerden, sisteme kayıtlı fındığın tamamını satın alacak. Üreticilerin alımlarla ilgili TMO merkezlerinden randevu alabileceğini dile getiren Bakan Eker, randevuların 1 Eylül'de alımların ise 2 Eylül'de başlayacağını kaydetti. Ürün bedelleri, ürünün teslim tarihinden itibaren 25 gün içinde üreticinin banka hesabına yatırılacak. Bayındırlık ve İskan Bakanı Faruk Özak ise fiyatın vatandaşları mağdur etmeyeceğini ifade ederek; "İnşallah vatandaşımız memnun olur. Verilen kademeli fiyat, fındık fiyatının ileriye doğru düşmeyeceği anlamına gelir." değerlendirmesinde bulundu.

Fiyatın geçen yılkinin 1 YTL altında olması üreticileri kızdırdı. Karadenizli üreticiler Bakan Eker'in açıklamasını canlı yayında takip etti. 5-5,5 YTL fiyat bekleyen çiftçiler, açıklanan rakamı duyunca üzüntülerini gizleyemedi. Ordulu çiftçi Cabir Demir (73), bu fiyatla geçinemeyeceklerini belirterek konunun yeniden ele alınmasını istedi. Metin Çelenk (43) ise tepkisini, "Bu karar zengini âbat eder, fakir üreticiyi yıkar. Böyle olacağını bilseydik bahçeye girip ürün toplamazdık." sözleriyle dile getirdi.

Üretici Süleyman Altunsoy, vatandaşın okul, gıda, yakacak ve biriken borçlarını kapatmak için fındığı eylül ayından itibaren elinden çıkarmak zorunda olduğuna dikkat çekerken, "Ramazan ayı başlıyor, kış geliyor. Vatandaş alışveriş yapmak zorunda. Herkes aralık ayını beklemeden fındığını satacak." dedi. Düzceli fındık tüccarı Bayram Kartal da Tarım Bakanı'nın açıklamasını, bölgeden üretici arkadaşlarıyla birlikte izledi. Fiyatı duyan arkadaşlarının tansiyonunun düştüğünü söyleyen Kartal, "8 ton fındık yetiştiren bir ailenin maliyet aşamasında 15 bin YTL'lik masrafı var. Toplamda bu kadar fındıktan elde edeceği kâr ise ancak 4 bin lira. Bu da ürününü açıklanan fiyattan satabilmesine bağlı." diye konuştu. Fındık Üreticileri Sendikası Genel Başkanı Kutsi Yaşar, kademeli fiyatlandırmayla hükümetin ürününü bekletme şansı olmayan küçük ve orta ölçekli üreticileri cezalandırdığını öne sürdü. Giresun Ziraat Odası Başkanı Özer Akbaşlı da fiyat kabul edilemez bulduklarını bildirdi.

Ulusal Fındık Konseyi Başkanı Sebahattin Arslantürk ise üreticilerin aksine fiyatın piyasanın beklediği şekilde oluştuğunu kaydetti. Arslantürk, "TMO hızlı bir ödeme yapmaz ise o zaman piyasa koşulları işleyecektir. Bu durumda da fındık, açıklanan fiyatın altında işlem görecektir." uyarısında bulundu. Karadeniz Bölgesi'nin en önemli geçim kaynağı olan ve ülke ekonomisine ciddi katkı sağlayan fındıkta fiyatların düşük kalması rekolte fazlalığına bağlanıyor. Bu yıl da rekoltenin 750 bin ton civarında gerçekleşecek olması, hem TMO'yu hem de üreticiyi düşündürüyor. Yüksek rekolte en az 300 bin ton ürünün ofisin elinde kalması anlamına geliyor. Ofis'in elinde geçen yıldan da 302 bin ton civarında fındık bulunuyor. Türkiye, dünya fındık üretiminin yaklaşık yüzde 75'ini, ihracatının ise yüzde 80'ini tek başına gerçekleştiriyor. Fındık yaklaşık 8 milyon kişinin de geçim kapısı. Yıllara göre 2 milyar dolara kadar çıkan ihracat gelirleriyle de ülke ekonomisine önemli katkı sağlıyor.

'Randıman düşerse fiyat 4 liranın da altına iner'

Fındık fiyatlarına tepki gösteren üretici, bu yıl randıman (kalite) düşük olduğu için fiyatın 4 YTL'nin de altına ineceğini düşünüyor. 50 randıman fındığın 4 yeni lira olduğunu aktaran bir üretici, "Randımanın 45'e düşmesi halinde 40 Yeni Kuruşluk değer kaybı oluyor. Bir de ofisin 20 kuruşu bulan kesintileri var. Böyle olunca da üreticinin eline ancak 3 lira 40 kuruş geçiyor." diye konuştu.


Yıllara fındık üretimi

Yıl Üretim (bin ton)

2002 600

2003 480

2004 350

2005 530

2006 661

2007 530

2008 750*

* Tahmini rekolte

Ercan Baysal, Yasin Çanakçı, Hasan Demir, Salih Hamurcu; Ankara, Ordu, Trabzon, Sakarya