II. DÜNYA SAVAŞI'NDA TÜRKİYE'NİN DURUMU



Türkiye ile İngiltere ve Fransa arasında 19 Ekim 1939'da Ankara Paktı imzalanmıştı. Daha önce de bahsettiğimiz gibi bu paktın hedefi, üç devlet Akdeniz'de yabancı saldırısına uğradıkları takdirde birbirlerine yardımda bulunacaklardı. Bu ittifak antlaşması imzalandığı zaman İtalya savaşa girmemişti. Almanya yanında Akdeniz'de savaşa girdikten sonra da Türkiye savaş dışı kaldı. Çünkü o sırada Almanya ile anlaşmış olan Rusya'nın durumu Türkiye'nin savaşa girmesine engeldi.

1940 yılında Balkanlara inen Alman orduları, Bulgaristan ve Yunanistan'da Türk sınırlarına ulaşmıştı. Balkanlardaki Alman ordusu, Türkiye'yi tehdit ediyordu. Bütün bu tehditlere rağmen Türkiye tarafsızlık siyasetinden ayrılmadı. Türkiye ile savaşa girmek istemeyen Hitler, o zamanki Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'ye bir mesaj yollayarak Türkiye'ye karşı dostluk hisleri beslediğini bildirdi. Müttefikimiz olan İngiltere'ye bilgi vermek suretiyle Türk-Alman dostluk ve saldırmazlık Paktı imzalandı (18 Haziran1941).

Alman orduları Rusya'da yenilip geri dönmeğe başlayınca İngiltere, Türkiye'nin savaşa girmesini istedi. Fakat bu husus için İngiltere ile yapılan yazılı görüşmelerle anlaşma olamadığından Türkiye savaşa girmedi. Buna rağmen Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 2 Ağustos 1944 tarihinde Almanya ile siyasi ve ekonomik ilişkilerin kesilmesine karar verildi. Bu kararla 1941'de imzalanan Türk-Alman Dostluk ve Saldırmazlık Paktı geçersiz kaldığından Alman elçilik heyeti ve Alman uyruklular memleketimizi terkettiler.

23 Şubat 1945'de ise Büyük Millet Meclisi önemli tarihi kararlarından birini verdi. O günkü oturumda önce Birleşmiş Milletler Beyannamesini kabul etti, sonra da Almanya ve Japonya'ya karşı savaşa girmeğe karar verdi.

İkinci Dünya Savaşında birçok devletler tarafından bozulmuş olan devlet hukuku kurallarına Türkiye sonuna kadar saygı göstermiştir.